نو کانتی ها،- مخالف سوسیالیسم و ماتریالیسم دیالکتیکی

neukantism.نو افلاتونی آرام بختیاری نو کانتی ها؛ نیم قرن میان مارکسیسم و…

غم دوشینه و سرنوشت نافرجام و دردناک مردم افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید کشتی شکستگانیم ای بادشرطه برخیز  باشد که باز بینیم …

برگردان شعرهایی از ژنرال پاییز

زنده‌یاد “محمدعمر عثمان” ملقب به “ژنرال پاییز” در سال ۱۹۵۷…

خلق در دانه لری - مرواریت های ناب

قۉشیق ( دو بیتی )   داکتر فیض الله ایماق باید گفت که،…

آشتی کردن طالبان با مردم افغانستان، راهی برای پایان جنگ…

نویسنده: مهرالدین مشید زهر پاشی های قومی و زبانی و توطیۀ…

 ترجمه‌ی شعرهایی از سردار قادر 

استاد "سردار قادر" (به کُردی: سه‌ردار قادر)، شاعر کُرد زبان،…

خموشی

 نوشته نذیر ظفر شــــــــد مــــدتی که ورد زبانم ترانه نیست آوای مــــن…

چشم براه وحدت

            چشمم براه  وحدت  پیوند وهمد لی جانم فدای وحدت وصد ق…

دوحه سر دوحه، پروسه های پیچیده و آرمانهای خشکیده 

نوشته از بصیر دهزاد  سومین کنفرانس در دوحه  درست سه هفته…

کور و نابینایان خرد

تقدیم به زن ستیز های بدوی و ملا های اجیر، آن…

فضیلت سیاسی و افغانستان

در نخست بدانیم٬ ماکیاولی در شهریار و گفتارها٬ در واقع…

بهای سنگین این خاموشی پیش از توفان را طالبان خواهند…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان بیش از این صبر مردم افغانستان را…

گلایه و سخن چندی با خالق یکتا

خداوندا ببخشایم که از دل با تومیخواهم سخن رانم هراسانم که…

(ملات گاندی در مورد امام حسین

باسم تعالى در نخست ورود ماه محرم و عاشوراء حسينى را…

جهان بی روح پدیداری دولت مستبد

دولت محصولی از روابط مشترك المنافع اعضاء جامعه می باشد٬ که…

ضانوردان ناسا یک سال شبیه‌سازی زندگی در مریخ را به…

چهار فضانورد داوطلب ناسا پس از یک سال تحقیق برای…

پاسخی به نیاز های جدید یا پاسخی به مخالفان

نویسنده: مهرالدین مشید آغاز بحث بر سر اینکه قرآن حادث است و…

طالبان، پناهگاه امن تروریسم اسلامی

سیامک بهاری شورای امنیت سازمان ملل: ”افغانستان به پناهگاه امن القاعده و…

  نور خرد

 ازآن آقای دنیا بر سر ما سنگ باریده عدوی جان ما…

عرفان با 3 حوزه شناخت/ ذهن، منطق، غیب

دکتر بیژن باران با سلطه علم در سده 21،…

«
»

په نجم المدارس کښې ادب پالنه  

پروفیسور عبدالله  بختانې « خدمتگار »

مولوی محمد « سعید افغاني »  ، لس کاله د نجم المدارس  د مدرسی مدیریت کړی او د ننګرهار د اد بي  شاعرانه ويښ چاپیر یال د هډی په تاریخي  کلي  کښی او سیدلی دی ، چیرته چه د هیواد  د مشهور عـالم  مولانا نجم الدین  اخونزاده ( هډی صاحب ) مزار دی .

مولوی سعید افغاني د مدرسی شاګردان  لیکوالي ، شعراو ادب ته هم  تشویقول  او هغـوی  روزل .  د  د ه  په  توجه او پالنه به د ننګرهار د ورځپاڼي  او مجلــي  پاڼي د نجم المدارس  د شاګـردانو او استادانو  په مقالو او شعـرونو  ډکیدلی . 

په دغه وخت  کښی مولوی سعید افغاني  د ( النجم ) په نامه ، د مدرسی لپاره ،  په  پښتو ژبه ، یوه اوه نیزه قلمي جریده  هم  چلوله  چه مسوؤلیت یی  د ده  په غاړه وه .                    

د دی جریدی  لومـړی ګڼه د (  ۱۳۳۷ هجري شمسي ) کال  د میزان په ۳۰ مه خپره شوی  ده  . دا  ګڼه  او ځیني  نوری ګڼی یی هم  دا اوس  زمونږ  په لاس کښی  دی او د قلمي  جریدو ډیر ه ښه  بیلګه ده .

په نجم المدارس کښی د مولوی  سعید افغاني  د مدیریت  وخت هغو کلونو  پوری ارتباط  لری چه  د ویښ زلمیانو ډله  خوره  شوی وه ، مګر ؛ د هغو مرام  لا د لیکوالی  په ډګر کښی  او د لیکوالو په ذهن او ضمیر  باندی نفوذ او تسلط  درلود .                                                                 

د پښتنواو بلو څو ورونو دملي آزادی د سرنوشت د ټاکلو موضوع د ورځې موضوع  وه. د ننګرهار  په ادبي  چاپیریال ، د ننګرهار په  ورځپاڼه او مجله کښی  او د نجم المدارس  په   مدرسه  کښی  د غو خبرو څرګند  ځای درلود .

د مولوی سعید افغاني  په  برکت  په  نوموړی  مدرسه کښی  د لیکوالی کار ښه رونق  وموند ، په دغو وختونو کښی زه هـم د ننګرهار د مجلي  مدیر او د ورخپاڼي  مرستیال وم  او په نجم المدارس کښی می  د ادب ، شاعری او لیکوالې  له انکشاف سره مرسته کوله .

زما ښه په یاد دی چه  په ملایانو کښی چه  به چا خط زده  کاوه ، نو د ځینو طالبانو  او ملایانو له خوا به  د « مهمل » په نامه یا دیده او « دعلم طالب »  به نه بلل کیده .

د دغسی کسانو په باب به تل  دوی ویل : « ورک یی کــړه ، مهمل سړی دی ، خط  یادوی .. »  دا د پردو ، په تیره بیا د انګریزی  استعمار او امپر یالیزم دپټو  سازمانوو شفاهی زهر ښندلو ، بد تبلیغ او غلط  پروپاګند تاثیر وچه زمونز مذهبي  دیني  عالمان به یی له خط او کتابت  او په دی وسیله له ملی ادب او اولسی سیاست نه لیری ساتل .

همدارنګه  د خط  او لیکوالی  نه زده کول ، د دی سبب کیدل چه ددینی عالمانو فعالیت ، کار او مشغولیت یوازی په تدریس ، موعظو او امامت او کله لا په  دم او دعاء  چف او کف منحصر شی .

د لیکنی او تالیف مهم  او اساسی علـمي کار تری  پاته شي  او دیني  يو هنې  زیات  او منظم  پر مخ  تګ  او انکشاف ونه کړی .

په دغسی  ټولنو او وختونو کښی د مولوی سعید افغاني  په شان  فاضلو پوهانو قدر وړ ملي ، اجتماعي  او فرهنګي  خدمتونه سرته  رسولی  دی.   

نو موړی  به  هڅه  کوله چه  د مدرسی د طالبانو تر مینځ  د  شعر او ادب کار او سرګرمی  زیاته شې .  لیکني  وشی ، او  د مدرسی په جریره او دننګرهار  په مجله او ورڅپاڼه  کښی  خپري شی .  کنفرانسونه  جوړ شی …

 

پخپله ده به هم د ننګرهار ورځپاني او مجلی ته  ډیري ښی  مقالې لیکلي . په  دغو مقالو  کښی  « ننګرهارته یوه کتنه »  دیادولو وړ ده .

بله مقاله یی د « لغمان » د تاریخي  پیښو او اوسني وضعی په باره کښی ده چې ماهم ور باندی تبصره  لیکلي  وه .

همدا رنګه  د ننګرهار  ددیني عالمانو  د پيژندنې  په لړ کښی  د ده  یوه په  زړه پورې تحقیقي مقاله خپره شوی  ده . په دی مقاله کښې  دهغه وخت  د ننګرهار  د ولایت « اوسنی  ننګرهار ،  کونړ  او لغمان  ولایتونه »   دیني عالمان معرفی  شوی  دی .    

 

عبدالله  بختانې « خدمتگار »

خیرخانه مینه ــ کابل