افغانستان د نړۍ په شطرنج کې یوه ډېره مهمه مهره!

حميدالله بسيا په نړیوال سیاست کې هر هېواد د شطرنج یوه…

چرا افلاتون پیامبر نشد ؟

platon (428-347 v.ch) آرام بختیاری غربی ها فیلسوف ساختند، شرقی ها، پیغمبر…

سوز وگداز!

امین الله مفکر امینی  2025-11-08! سوزوگدازِعشق،سوزد جسم وجانـــــــم زگٌدازیکه است بســـوز،روح وروانــــم ای اهلِ…

رسول همذاتوف

رسول همذاتوف (آواری: ХӀамзатил Расул؛ ۸ سپتامبر ۱۹۲۳ – ۳ نوامبر ۲۰۰۳) شاعر اهل اتحاد…

دنباله‌ی مانی‌فی‌ستِ مکتبِ دینی فلسفی من بیش از این نه…

خیلی متأسفیم برای بسیاری‌ها که دانش‌کستری را تنها با شنیدن…

افغانستان در پرتگاۀ مثلث جدال‌های قومی، تروریسم طالبانی و رقابت‌های…

نویسنده: مهرالدین مشید وقتی قومیت سلاح می‌شود، ترور حکومت می‌کند و…

غزۀ خونین

غـزه که جهـنـم زمین گردیدست از کینۀ شـیطـان لعین گردیدست درقحطی دایمی…

 فـرضـیـات ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی

ـررسـی انـتـقـادی دربـارۀ نـظـریـات مـطـرح شـده دربـارۀ ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی، کـه بـه آن…

سخن‌دان روزگذار

ای وای آن درخت شگوفان (شکست و ریخت) کاج بلند ز…

گاهنامه محبت 

شماره دوم سال ۲۸م گاهنامه محبت از چاپ برآمد. پیشکش…

صنف کوچک؛ اما مکانی مشهور و سرشار از معنویت

نویسنده: مهرالدین مشید صنفی ساده و بی آلایش؛ اما نمادی از…

د پښتو ژبې په ډګر کې پېژندل شوی کیسه او…

له ښاغلي کریم حیدري سره، چې د پښتو ژبې په…

در آینه‌ی تاریخ، در سایه‌ی نفرت

« روایتی از یهودیت و پدیده‌ی یهودستیزی» فرشید یاسائی پیشگفتار: زخم ماندگار…

یا من نه دیدم، یا فرزندان یاسین خموش قدر‌ نه‌شناس…

محمدعثمان نجیب «زنده‌گی در زنده‌گی بی زنده‌گی، بازنده‌گی‌ست» ـ یاسین خموش خموش خالق…

واکاوی فرصت های از دست رفته و امکان رهایی افغانستان…

نویسنده : مهرالدین مشید از سایه‌ی ترور تا افق رهایی؛ بررسی…

مرگ‌اندیشی و مرگ‌آگاهی

اغاز زیستن در آینه‌ی فنا، بیداری در افق حقیقت مقدمه مرگ، یکی از…

آزادی، برابری، و برادری

تتبع و نگارش  میرعبدالواحد سادات   آزادی، برابری، و برادری آرمان تاریخی  پر تاثیر…

  افغانستان کشور واحد وتجزیه ناپذیراست

         ما یان گل یک باغ  وبری این گلشن  فا میل بزرگ…

تاریخِ من، خون و خاکستر 

روایتِ افغانستان ای خاکِ من، ای نامِ زخمی از هزاران سالِ…

دمیدن صور در نفخ خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید از سنگ بابه کلان تا سنگ های سوخته…

«
»

فرهنگ مطالبه گری برای افغان ها در مبانی عدالت اداری

(تحلیل موردی چرایی تداوم مهاجرت)

فرهنگ مطالبه گری عبارت از نبوغ سیاسی اعضا جامعه استکه دولت را٬ به هدف منافع عمومی ضمانت بر عدالت اداری می بخشد. یعنی رسیدن به عدالت اجتماعی را٬ در بستر ثبات سیاسی حقوقی٬ از آرمان واقعیت عینی می بخشد.

در فقدان فرهنگ مطالبه گری از دولت چون خدمات عامه٬ اکثریت مردم افغانستان در جستجوی فرصت مهاجرت اند. البته در تبعید و در فضای آزادی بیان برای افغانستان فعال بودن ستودنی بوده٬ که برای رفاه و آرامش فردی و به گونه همگانی٬ گزینه مهاجرت و پناهندگی در واقع جزیه دادن به استبداد و تداوم حکومت فاقد عقلانیت طالبان می شود٬ که آهسته آهسته رسیدن به حکومت قانون به آرمان مبدل گردیده است.

هرچند جنایت بشری سرحدّی توسط نیروی مرزی ایران قابل توجیه نیست. که صحت آن٬ هنوز به درستی نیز اثبات نشده است. که در موجودیت تهدیدهای چون ۲۲ گروه تروریستی فعال در افغانستان٬ ورود جمعی پناهندگان فاقد مدرک٬ از سرحدّات برای کشورهای همسایه تهدیدی پُر خطر می توان گفته شود.

در نتیجه:

آنچه از تبعید و رنج مهاجرت بالای مردم ما٬ تحمیل می گردد. در نخست عامل آن داخلی یعنی فقدان یا نبود اراده جمعی یا فرهنگ مطالبه گری منطقی که شامل نزاع ها و کشمکش های سیاسی می شود٬ است. که تداوم بدویت و سیر نکردن به حالت ایده حال فکری = ادامه داشتن سریال مهاجرت که دربرگیری آن شامل چندین نسل…

محمدآصف فقیری