زیارتگاه امام صاحب ولایت کندز دومین شهر مذهبی افغانستان
نوشته کریم پوپل
مورخ ۲۱ فبروری ۲۰۲۵
مقدمه
ولسوالی امام صاحب با داشتن ۲۷۷ هزار نفوس یکی از شهرهای مذهبی ترانزیتی افغانستان است. بدین اساس یکی از غنی‌ترین ولسوالی‌های افغانستان می‌باشد. امام صاحب دارای علفچرها ی وافر و زمین‌ها حاصلخیز، منابع نفت وگاز، آبدات تاریخی، تسهیلات صحی وآموزشی بهتر، سرحد با جمهوریت تاجکستان وموجودیت بندر شیرخان، باعث شده است که ولسوالی امام صاحب ثروتمندترین ولسوالی‌های افغانستان باشد.
تاریخچه
دراویدی ها و آریایی ها از دره های پامیر و از دریا ها با عمق کم از اسیای میانه داخل خراسان شدند. سیتی ها از مرو داخل خراسان شدند. عده از آنها در کشورهای چون از بکستان و تاجکستان مسکن گزین شدند. پس از اینکه بشر وسیله مطمین گذر از دریا را آموخت . آنها توانستند دریقه قایق چوبی بدون دیوار که زیر آن چند مشک پر از هوا را گذاشته از دریای که دارای عرض کم باشد عبور و مرور نمایند..کم عرض ترین حصه آمو دریا بندر شرخان و حیرتان مزار شریف است. که از این دوبندر از هزارسال به اینطرف مردم استفاده می نمایند. با اختراح این وسیله بلخ یکی از راه های تجارتی گردید. مفلها خوارزم شایان امیر تیمور و شیبانیان ازراه ترمز و نیز از بندر شیرخان امام صاحب داخل افغانستان گردیدند.
در زمانیکه دین بودای در اسیای مرکزی و بلخ بدخشان مروج بود نام محله امام صاحب بنام آرهنگ بود. آرهنگ، ارهن وارهت رتبهٔ خاص درسلسلهٔ مراتب روحانیون بودایی بوده است. درمتون بودایی و چینی درمفهوم تجلیل و تکریم وهمچنان شایسته، لایق وسزاوار را میدهند.
اسکندر مقدونی درسال ۳۳۰ق م غرض عبور و مرور عساکر شهر را بنا نمود . درین شهر بناها ، پهره دار خانه و قشله عسکری را اعمار نمود.
در زمان تسلط مسلمانان برتخارستاِن نام این شهر بنام «آرهنگ» یا آرهن شهرت داشت و آن ناحیهٔ بسیار معروف بوده مردم ازآنجا از دریای آمو عبورو مرور می‌کردند . نام آرهنگ تا زمان سلطان حسین میرزا شاه تیموری هرات معمول بود این سلطان بعد ازعمار مجدد روضهٔ حضرت علی کرم الله وجهه درمزارشریف به تعمیر روضهٔ شریف پرداخت وازآن تاریخ به بعد این عقیده منتشرشد که سرحضرت امام حسین «رض» درهمین جا مدفون است، بنابرآن آنجا به آرهنگ حسین معروف گردید و سپس حضرت امام و امام صاحب نام نهاده شد .
از سنگ نبشته نصب شده در ورودیِ زیارتگاه امام صاحب چنین برمی‌آید که بعد از واقعه کربلا، سر مطهر امام حسین علیه‌السلام به عسقلان در شام منتقل شده بود. در قرن ششم، خلیفه فاطمی مصر، سر امام را به مصر منتقل کرد، اما قبل از اینکه آن را دفن کنند، عده‌ای ازترکان آن را به تخارستان بردند و در محلی به نام ارهنگ دفن کردند. خربوزه که در نزدیکی امام صاحب کشت میشود نیز بنام عسقلانی شهرت دارد. زیارتگاه اما صاحب مانند زیارتگاه شاه‌مردان در مزار شریف ، هر سال در روز دهم حَمَل جهنده زیارتگاه برافراشته میشود و متعاقب آن، چهل روز میله در شهر برگزار می‌گردد. مقامات دولتی محلی و زائران، از دور و نزدیک، در این مراسم شرکت می‌کنند
منابع
۱. ویکی پیدیا فارسی امام صاحب
۲. حضرت امام صاحب در دانشنامه جهان اسلام
۳. ولسوالی امام صاحب نوشته قیس کبیر در قاموس کبیر افغانستان
http://www.afghan-dic.com:8080/Lists/List10/DispForm.aspx?ID=273
