اگر درخانه کس است، یک یا دو حرف بس است
نویسنده : مهرالدین مشید
پروژهء انتقال برق پنجصد کیلو ولت ترکمنستان به افغانستان زیر نام توتاب که توان انتقال هزار اومیگا برق را دارد. از جمله پروژه های کلان ملی است که از آن باید تمامی شهروندان کشور در ولایت های مختلف سود بگیرند. این گونه پروژه ها به تمامی شهروندان یک کشور تعلق دارند و هرگونه ادعا های انحصار طلبی بر آن یک حرکت ضدملی و ماجراجویی سیاسی است. به هر اندازه یی که هزینه های این پروژه ها ارزان تمام شود، به همان اندازه اقتصادی اند و بیشتر برای یک کشور مفید است؛ زیرا به هر اندازه که قیمت پروژه بلند برود، به همان میزان قیمت استفاده از آن بلند می رود. بنا براین ارزان ترین این گونه پروژه ها اقتصادی تر اند و منطقی این خواهد بود که روی استفاده های راه های معقول، ارزان و اقتصادی آن فکر شود تا مانع ایجاد کردن و جلو پیشرفت آن را گرفتن. این گونه پروژه های عام المنفعه مربوط به تمامی شهروندان کشور است و نباید با سیاسی کردن و قومی ساختن آن مانع پیشرفت آن شد. حکومت های مسوءول چه امروز و چه فردا در برابر آن پاسخگو و حسابده اند. پس مسوءولیت دارند تا این گونه پروژه ها را از ماجراجویی ها و دستبرد ها درامان بدارند. آزمون زمان نشان داده است که ماجراجویان سیاسی اهداف خود را دارند و جز به منافع خود هرگز به منافع دیگران حتا قوم خود هم اعتنا ندارند و تنها از منافع آنان به گونهء ابزاری برای حفظ و بقای منافع خود سود می جویند. پس بر ملت ها است که دست این ماجراجویان را بگیرد و به حساب شان برسند.
توتاپ از ترکیب پنج حرف گرفته شده که در واقع پیوند دهندهء آسیای مرکزی به مثابهء کشور های دارای منبع سرشار انرژی با کشور های آسیای جنوبی یعنی کشور مصرف کننده است این پنج حرف مشمول کشور های”تاجکستان، اوزبکستان، ترکمنستان، افغانستان و پاکستان ”( توتاپ) است. این پروژه در سال ۲۰۱۳ در زمان حکومت آقای کرزی بر بنیاد پیشنهاد محمد اسماعیل وزیر آب و برق پبشین و امضای مارشال فهیم به تصویب رسیده است که گفته می شود آقای خلیلی معاون دوم ریاست جمهوری پبشین در نشست تصویب آن حضور داشته و در آن زمان هیچ واکنش نشان نداده بود. حالا که سروی مقدماتی( فیزژوبلیتی) این پروژه تکمیل شده است و از سوی بانک جهانی تمویل می شود و قرار است که کار عملی آن آغاز شود.
گفته می شود که بامیان نیاز به ۲۲۰ کیلو ولت برق دارد که با تاسیس سب ستیشن ۲۲۰ کیلو ولت چهاریکار به ساده گی سیصد اومیگا برق از مسیر غوربند به بامیان می رسد و با تاسیس سب ستیشن در بامیان به دایکندی منتقل می شود؛ زیرا سیم های دارای کیلو ولت انرژی آماده برای مصرف ندارد تا زمانی که آن با تاسیس سب ستیشن به کیلو وات تبدیل نشود. گفتنی است که هر کیلو ولت ظرفیت انتقال دو کیلو وات انرژی برق را دارد. متخصصان و کارشناسان برق می گویند که همچو سیم ها باید از مسیر شاهراه ها بگذرد تا پروسهء نصب و مونتاژ آن ارزان و آسان انجام شود. این در حالی است که همچو شاهراه از طریق بامیان برای عبور این سیم موجود نیست و پیش از تمدید این سیم باید شاهراهء عبوری آن در بامیان احداث شود. از سویی هم با عبور آن از بامیان ۸۴ کیلومتر در طول پروژه اضافه می شود که هر کیلومتر آن در حدود ۴۵۰ هزار دالر امریکایی هزینه نیاز دارد که با عبور از بامیان در حدود ۳۷۸۰۰۰۰۰ دالر به هزینهء این پروژه افزوده می شود که تمویل کنندهء اصلی یعنی بانک جهانی علاقمندی به آن ندارد؛ زیرا تمویل کننده ها و قراردادیان هر از گاهی علاقمند مسیر ارزان اند و آن را اقتصادی تر می خوانند. از طرفی هم در صورتی که سیم از بامیان بگذرد، دست کم سه سال نیاز است تا سروی نخستین آن به پایان برسد که اقتصاد بیمار افغانستان توان به تعویق افتادن چنین پروژهء ملی را ندارد. آگاهان می گویند که نباید همچو پروژه های ملی را قومی و سیاسی کرد؛ زیرا تلاش برای به تعویق افگندن همچو پروژه ها یک عمل ضد ملی است و عاملان آن را پادو های شبکه های استخبااراتی عنوان می کنند. از سوی دیگر در تمام دنیا معمول است که سیم های دارای ولتاژ بلند همبشه از کنار شاهراه ها می گذرند و با تاسیس سب ستیشن ها در مسیر شاهراه ها به سایر منطقه ها برق تامین می شود که هدف از تاسیس سب ستیشن چهاریکار هم برای انتقال برق از مسیر غوربند به بامیان جنین چیزی است که شامل پروژهء توتاب می باشد. این بدین معنا است که با عبور سیم ممکن نیست، بدون ساختمان سب سیشن منطقه یی را برق داد. شماری ها موضوع استخراج مس عینک و آهن حاجیگک را با توتاپ پیوند می دهند که آقای نور خالدی کارمند پیشین ریاست پلان در زمان داوود نوشته است، ** آقای نور خالدی میگوید که موضوع استخراج معدن حاجیگک و مس عینک از جمله کار های دفتر او در سال ۱۹۷۶ در زمان داوود بود و می گوید که به تعویق افتادن کار این دو معدن که چهل سال ا آن زمان می گذرد، ارتباطی به برق ندارد. در حالی که می توان با تاسیس یک نیروگاهء برقی با استفاده از ذغال سنگ درهء صوف، از آن برای استخراج معدن حاجیگک استفاده شود. چنانکه این موضوع مشمول قرارداد آهن حاجیگک با کمپنی های هندی و کانادایی نیز شده است و اما معلوم نیست که چگونه شده کار هر دو بلاک آن تا کنون آغاز نشده است. منطقی تر این خواهد بود که برای آغاز کار این پروژه تلاش شود و اگر لازم باشد ، فشار بر حکومت وارد شود که با چه دلایلی پس از عقد قرارداد با کمپنی های یادشده کار را بالای آن آغاز نکرده اند.
گفتنی است که رییس برشنا می گوید په در ماسترپلان نخستین در زمان های گذشته برای بامیان سی اومیگا برق در نظر گر فته شده بود که با با اپدیت شدن آن حالا انتقال سیصد اومیگا بر ق به بامیان از سب ستیشن چهاریکار در نظر گرفته شده است.
هدف اصلی من از ارایهء این معلومات برخاسته از علاقمندی خاص من از مسیر های بامیان یا سالنگ نیست؛ البته با توجه یه این که تلاش و کمک برای انکشاف متوازن حق شهروندی هر افغان است . هر شهروند کشور حق دارد که برای گرفتن حق خود مبارزۀ مسالمت آمیز کند؛ زیرا که حق داده نمی شود؛بلکه گرفته می شود؛ اما برای گرفتن این حق نباید دنباله روانه حرکت کرد و برای گرفتن آن د ر رکاب ماجراجویان و بیماران سیاسی رفت؛ زیرا هر شهروند اگاه و با احساس به تنهایی ملت است و برای احقاق خود باید در رکاب کفو خود حرکت کند و از رفتن در رکاب دلالان سیاسی خود داری کنند؛ زیرا رفت در رکاب آنان داعیۀ برحق شما را جریحه دار می کند و زیر پرسش می برد. از سویی هم هدف اصلی من از این نوشته روشن شدن افکار عامه و پیشگیری از ماجراجویی ماجراجویان است که نه دردی برای ملت و نه برای قوم خود دارند؛ زیرا آنان آدم های غیرعادی اند که دیوانه های قدرت و عاشقان ثروت اند و عیاشی و فحاشی به کار روزمرهء شماری از آنان بدل شده است. آشکار است که این افراد نه پروای منافع ملی، وحدت ملی را دارند و نه هم باک اقتدار سیاسی و ملی را دارند و تنها به پول و معامله روی آن با هر شخص و هر کشور باور دارند. از همین رو این افراد اهل معامله اند و با شبکه های استخباراتی کشور های منطقه و جهان روابط تنگاتنگ دارند و به مثابهء لابی های فعال دولتی و سیاسی به نفع خارجی ها کار می کنند. کشور های خارجی هم با استفاده از ضعف نفس این گونه اشخاص با پبشکش کردن طعمه های چرب به استخدام شان دست می یازند. شبکه های استخباراتی از این افراد در نقش رهبران سیاسی، قومی و مذهبی برای رسیدن به اهداف درازمدت و استراتیژیک سیاسی، نظامی و اقتصادی سود می جویند. سودحویی از این گونه افراد درکشور بیمار و جنگ زدهء افغانستان، ممتنع نه که خیلی سهل نیز است.
از سویی هم به همگان آشکار است که همسایه های آزمند و انسان دشمن افغانستان هرگز نمی خواهند که افغانستان بحیث پل ارتباط کشور های آسیای مرکزی و آسیای جنوبی جایگاهء اقتصادی اش را در منطقه پیدا کند. از همین رو از بیشتر از چهار دهه بدین سو پاکستان و ایران تلاش می کنند تا زیر نام دین، مذهب، زبان و قوم اختلاف ها را در افغانستان دامن بزنند، وحدت ملی را بشکنند تا اقتدار سیاسی در کشور ضعیف و تشدد و ناامنی ها را در کشور افزایش بدهند. چنانکه راه اندازی جنگ نیابتی هردو کشور بویژه پاکستان از جندین دهه بدین سو در افغانستان ادامه دارد که اهداف اصلی شان ادامهء ناامنی ها در افغانستان و عملی نشدن پروژه های کلان اقتصادی در این کشور است تا آب های این کشور به هر دو کشور برای همیش سرازیر باشند و افغانستان برای همیش بازار مصرفی آنان باشد و جغرافیای آن هم عرصهء تاخت و تاز نظامی، سیاسی و استراتیژیک آنان باسد.بنا بر این هر حرکتی که ولو بوسیله دایه های شیرین تر از مادران با هر زرق بر قی که راه اندازی می شود و در عقب آن اختلاف مذهبی و قومی خود نمایی می کند، بوضوح از آن می توان نتیجه گرفت که ماجراجویی های سیاسی بیش نیست. بدون تردید در پشت این توطیه ها سکتریست های قوم پرست نیزقرار دارند که از حرکت های گونه گون به نفع شان سود می جویند؛ البته آنانی به این آتش بیشتر باد می وزند که حکومت های فدرالی و شمال و جنوب را مطرح می کنند. در حالی که افغانستان کشور واحد است و شهروندان آن باجود محرومیت ها از حق شهروندی از هزاران سال بدین سو در کنار هم دوستانه و صمیمانه به گونهء گل های رنگارنگ در این گلستان زنده گی کرده اند و هرگز به کسی اجازه نمی دهند که به دستور خارجی ها شخص یا گروهی این وحدت و هم پارچگی را از آنان بگیرد. پس بر مردم افغانستان است که هرگز فریب این گونه اشخاص را نخورند و این سخن بزرگ را فراموش نکنند که ”آزموده را آزمودن خطا است”. و چقدر دردناک است رفتن به دنبال آدمک هایی که خیلی ها نه یک بار؛ بلکه ده ها بار آزموده شده اند و در هر بار پس از نیش زدن های دردناک بازهم دندان ها را تیزتر کرده اند و مردم را به بهانه های رنگارنگ سپر نیش های زهر آگین خود قرار داده اند.در این شکی نبست که این نیش زدن ها به نحوی خیلی ماهرانه و حساب شده است که گاهی به بهای نوش دارو نوشاندن تلقی می شوند؛ اما در اصل بنیاد های همزیستی مسالمت آمیز، همبستگی ها و یک پارچگی های ملی را سخت آسیب می رساند که هر روز زخم هایش ناسورتر می شود صدها دریغ و درد که هر روز به بهانه های گونه گون این زخم ها را هارتر می کنند. فکر کنم که ایجاد نفاق میان شهروندان و شکستن وحدت ملی و دامن زدن به از هم گسیختگی های اجتماعی از بزرگ ترین جنایت هایی می باشند که حتا می توان آن را در فهرست جنایت های کلان بشری برشمرد. هموطن آگاه باش و برای انکشاف متوازن نیرویت را هرچه در توان داری، به خرج ده؛ زیرا این حق مسلم شهروندی تو است و اما هوش بدار که هرگز برای رسیدن به این حق مسلم ات فریب دلقک های سیاسی را نخوری و به وعده های رنگارنگ آنان توجه نکنی؛ زیرا حیثیت و عزت تو را بار ها در ترازوی معاملهء خود نهاده اند و بار دیگر هم می گذارنذ. این ها مار های هفتاد سر و هفتاد هزار دم اند و پا های کاذب بی شماری دارند و زود برای قدرت دراز و جمع می شوند. بیش از این نباید اجازه بدهی که انرژی پویای ملی ات را شماری غارتگران قومی به پای قوم خاص بریزند و حق شهروندی و عزت میهن دوستی صادقانه و بی ریای تو را در معبد آرزو های واهی خود قربانی کنند. درست می دانم که آرزویت مقدس ، داعیه ات برحق و خواست ات انسانی است و اما هشدار این آرمان های مقدس را در پای تاجران قدرت و سیاست ناشیانه مریز و در زیر سایهء سر های افتادهء آنان افتخار نکن؛ بلکه سربلند تو نه تنها بلندتر از آن چه که بلندتر از بلندای بابا و هندوکش است و حتا از عقاب های شاه فولادی و تراجمیر مغرور و بی خیال ، باج می گیرد. آری خود را فراموش نکن که بدون سایهء آنان به تنهایی ملتی و امتی؛ پس نه تنها در رکاب آنان مرو؛ بلکه آنان را از رکابت بیرون انداز و اگر در رکابت حرکت کردند، توجه داشته باش که فریبی در کار نداشته باشند تا مردی و مردمی ات در برابر قوم و ملت و جهانت به اثبات برسد. هشدار! تا مبادا که باز هم شکار شوی و با افتادن طعمه در دهان آنان باز هم تنها بمانی ؛ زیرا درد تنهایی بزرگ ترین و رنج آور ترین درد ها است. یاهو
