عاشق وفاسق!

امین الله مفکر امینی      2025-20-02! درعشـق وعاشقـــــی گردربزم عشق نمیســـــــوزی مشـــــو ز این…

«حزب باد»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات غالب…

«حزب باد Opportunism»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات…

        زیارتگاه امام صاحب ولایت کندز دومین شهر مذهبی افغانستان

  نوشته کریم پوپل مورخ ۲۱ فبروری ۲۰۲۵    مقدمه  ولسوالی امام صاحب با داشتن…

روایتی از کشت زار های خستۀ رنگین کمان خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید این هم می گذرد ما مرده ایم، مرده ی در…

             تاریخچه نام گردیز

نوشته : کریم پوپل مورخ ۱۵فبروری ۲۰۲۵ بسیاری از دوستان یکی از…

مماشات خویشتن دارانۀ غرب با طالبان و پراگنده گی مخالفان…

نویسنده: مهرالدین مشید نشست های بیرونی پیرامون افغانستان؛ بستر سازی برای…

چاپنداز

بزکش، پهلوانی که  با سواری اسب، بز را به دایره…

انارستان دل 

رسول پویان  دل ز درد و داغ هجران بی‏نوا افتاده است  برگ…

فیلسوف شدن دانشمند اتمی، بعد از یکسال زندان

Weizsäcker, k.F.(1912-2007) آرام بختیاری فیزیک دان اتمی، میان فلسفه و رسالت صلح. کارل…

کلبه ی تارم!

امین الله مفکر امینی       2025-11-02! دربســاطی بیکسی ام ، دلبری آمـد با…

خاطره ها بیانگر واقعی ترین حقایق تاریخی 

نویسنده: مهرالدین مشید خاطره ها تصویری از "تاریخ در بستر جغرافیا" بازهم…

ګوندي فعاليتونه او دموکراسي

نور محمد غفوری یادونه: دا مقاله مې په ۲۰۱۸ کال لیکلې ده…

سکوت در برابر گستاخی های پاکستان بار بار مسئولیت افغانستان…

حکومت‌های افغانستان زمانی می‌توانند در تامین امنیت و ثبات موفق…

سخنی عشق!

               2025-09-02! امین الله مفکر امینی گرسخـــــن زعشق گویی زعصمتِ این گوهربــــدان کزعشق به…

سکوت خلیفه در برابر امیر شکست یا فرصتی برای انحام…

نویسنده: مهرالدین مشید عباس ستانکزی: ملایعقوب کل روند را از مسیر…

زمانیکه کیفرخواست دادستان وحکم دادگاه  منفعل گردد  

نکارشی از سخی صمیم  مسئول کیست و عدالت کجاست؟  ***  ایجازی ازین مختصر!    …

شکست و باخت قدرت

شکست و باخت قدرت نه تنها حس ملی و مردمی…

آیا سراسیمه گی طالبان ، سقوط شان را در پی…

      نوشته ی : اسماعیل فروغی       درخواست دادگاه بین…

هوش مصنوعی دیپسیک

دکتر بیژن باران پیشرفت چین در جهان چند قطبی…

غریزه در سلب عقل: دلیل نبود دولت مدرن در افغانستان...!

عقل نیروی تفکر و گوهر شناسایی حق در برابر باطل…

«
»

مسايل اجتماعي

فاشیسم دولتی علیه مهاجرین افغانستان

سیامک بهاری به دنبال درگیری میان یک ایرانی و سه مرد مهاجر افغان در منطقه ۱۵ تهران که به مرگ جوان ایرانی منجر شد، بار دیگر موج جدیدی از افغان ستیزی شعله ور شد. دست‌های پنهان با نصب بنرهایی علیه مهاجران أفغان، مردم را به شورش علیه ‌آنها فراخوان می‌دهد! “اخراج مهاجران، مطالبه ملی” سر زبانها انداخته می‌شود. در شبکه‌های اجتماعی…

بیشتر بخوانید

در «جامعه امپریالیستی» کار و زندگی کنیم یا نه!؟

محمد عالم افتخار نوشتهِ «آموزگار خود در عصر دیجیتال و هوش مصنوعی را دریابید!» که بیشترین سایت های افغانستانی در انترنیت؛ آنرا با سینه فراخ و شایستگی ویژه انتشار دادند و توسط پیوند های آنان در شبکه های اجتماعی نیز کم و بیش راه یافت؛ مورد استقبال و واکنش های قابل ملاحظه هموطنان و همزبانان…

بیشتر بخوانید

گسترش و عقب‌رفتن ادیان

نویسنده: حاکی خاور  فرستنده: محمدعثمان نجیب  گسترش و عقب‌رفتن ادیان رابطه‌ی رمزآلود و عمیقی با چگونه‌گی اخلاق و برخورد نماینده‌گان آن دارد. اگر دینی بخواهد به قله‌های کامیابی برسد لازم است؛ تا نماینده‌گانش قلب انسان‌ها را با اخلاق لبریز، روح ایشان را با انسانیت روشن و کام‌شان را با همدیگر پذیری شیرین سازند. انسان‌های امروزی…

بیشتر بخوانید

رعایت حقوق کودکان وظیفه همه شهروندان است!

بهرام رحمانی bahram.rehmani@gmail.com  اخیرا از دوستانم دو واقعه تکان‌دهنده در مورد کودکان توسط والدین آن‌ها را شنیدم؛ یعنی یکی از دو وقایع در یکی از شهرهای کردستان ایران اتفاق افتاده و دیگری در یکی از کشورهای اروپایی. در این فکر بودم که چگونه این دو واقعه را در جهت رعایت حقوق کودکان با خوانندگان در…

بیشتر بخوانید

عزاداری ین به نوحه‌سرایی و غزاداری نیاز ندارد! 

نویسنده: حاکی خاور فرستنده: محمدعثمان نجیب  امام حسین مرد مبارز و نبرد بود، مردی بود با خاموش ساختن چراغ عمرش، نامش را زنده و جاویدان ساخت. درست همین‌که میگویند: «بعضی انسان‌ها با مرگ نمی‌میرند». این شخصیت نیز با مرگش نَمُرد، بلکه با مرگش زنده‌گی همیشه‌گی خرید، زندگی‌ای که به نوک زبان‌های همگی می‌چرخد. مرگ او…

بیشتر بخوانید

رفع نیازهای اجتماعی جان اراده جمعی

رفع نیازمندیهای اجتماعی که شامل صنعتی و تخصصی شدن دولت برای خدمات عامه می گردد٬ که می توان انسجام مردمی افغانستان را٬ به هدف دولت خدمت نهادینه کرد٬ و نیروی انسجام برای تغییر افغانستان دانست.  زیرا قوم و سمت گرایی در بیست سال جمهوریت صوری٬ هنر سياسيون بود. که تا رسیدن به قدرت با تکیه…

بیشتر بخوانید

نقض حقوق زن فراتر از عیب دوحه ۲۰۱۹

عیب دوحه ۲۰۱۹ ٬ پسا ۲۰۲۱ در افغانستان ایجاد نشدن حکومت همه شمول یا حکومت با ثبات یا حکومت قانون استکه: نقض حقوق زنان عمیق تر از توافق دوحه ۲۰۱۹ به مثابه آپارتاید جنسی شناخته شد. که در شناخت آپارتاید٬ حق یا حقوق قابل هضم است تا سیاست – اما به نظر می رسد که…

بیشتر بخوانید

سرنوشت خواهران‌ما چه خواهد شد؟! 

نگارنده: حاکی خاور  فرستنده: محمدعثمان نجیب  سال جاری سومین سال است، که درب مکاتب و دانشگاه‌ها به روی خواهران‌ما بسته است. با گذشت روزها و ساعت‌ها امید مردم به باز شدن درب دانشگاه‌ها و مکاتب، قطع می‌شود، امیدها آهسته آهسته به ترس و نا امیدی‌ها عوض می‌شوند. علاوه بر آن، زنان این سرزمین، اجازه‌ی هیچ‌گونه…

بیشتر بخوانید

شفتالو در سیاست و شف شف آن در جامعه سیاسی افغانستان چیست؟

روزانه ممکن این ضرب المثل افغانی را٬ بگویم یا بشنویم که شف شف نگو٬ بگو شفتالو٬ منظور ما در سیاست از شفتالو عبارت از منافع عامه یا خیر عمومی که شف شف آن٬ هنرهای چون حیله و مکر یا تمثیل های دروغین سیاست مداران می باشد که در نتیجه: شفتالو یا همانا نفع عمومی به…

بیشتر بخوانید

«انقلاب روغن» و آموزه هایی از آن

 محمد عالم افتخار در کودکی؛ اگر روغنی میخوردیم بیشترینه گرفته شده از لبنیات و چربی های حیوانی بود و کمترینه از روغن های «جوازی» یعنی کنجد و زغیر و دانه های چرب دیگر تا حد چارمغز و بادام. اما مصادف با آغاز دوره نوجوانی من؛ (در کشور و غالباً در منطقه جغرافیایی ـ فرهنگی ما)…

بیشتر بخوانید

تغییر!

تحلیل موردی به نشست آینده دوحه٬که نتیجه مطلوب و اساسی نخواهد داشت…! ورود به موضوع: تغییر محصول درون سازی افکار می باشد٬ که اعضاء جامعه چون فعالیت روزانه شان مطالعه است و پژوهشگران که حقیقت را درک کرده اند٬ شناسایی نموده٬ استفاده می کنند.   برخلاف افغانستان٬ که ۷ و ۸ ثور نه از منشاء فلاسفه…

بیشتر بخوانید

آگاهی رمز پیروزی، خوشبختی و آزادی است!

فضای زنده‌گی اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشورمان با حاکمیت جبارانه و بدوی یک گروه مزدور و جاهل به شدت به قهقرا گرایده است. افکار و اذهان عامه مردم، زیر تاثیر این حاکمیت، درست در خدمت جهالت و خرافه پسندی قرار داشته و این حاکمیت قرون وسطایی در تلاش است تا جامعه را در کل به…

بیشتر بخوانید

چالش‌های تعلیم و تربیه در افغانستان!

نظام تعلیم و تربیتی در افغانستان از نگاه نصاب ‌تعلیمی، شیوه تدریس، عدم تخصص، مخانیکی و غیر عملی بودن آن و ضعف نهادهای تعلیمی در بستر بیماری شدیدی به سر می‌برد. در اثر ایجاد و ادامه‌ یافتن سال‌ها جنگ در این سرزمین، سیستم آموزشی آن بکلی آسیب دیده و به یک سیستم راکد و ناکارآمد…

بیشتر بخوانید

حکومت سرپرست افغانستان و شیوهٔ رفتار جهان

نور محمد غفوری مقدمه: در برج اگست سال ۲۰۲۱ برای بار دوم حکومت افغانستان در دست تحریک طالبان افتاد و حکومت جمهوری اسلامی «تحت الحمایهٔ ملل متحد» که بیست سال متواتر برای پایداری و تحمیل آن بر خلق میهن تلاش های مزید و کم سابقهٔ جهانیان صورت گرفته بود، با تمام دست آوردها و ادعاهایش…

بیشتر بخوانید

دموردورځی په ویاړ

نصیراحمد- مومند پرته له شکه چه موراوپلاردانسانی ټولنو په ژوندانه کې هغه مهم شخصيتونه دي کوم چې شتون يې په هره ټولنه ،هيواداوهره کلتوردژوندپه ډګرکې ډيرمهم اوبا ارزښت دی، دعزت اواحترام په نظرکتل کیږی. کورنی چی دټولنی اوملتونودجوړښت لمړنی بنیادی واحد دی،موراوپلارددی واحد معماران اوبڼست ایښودونکی او شاه تیران ګڼل ګیږی او تاکونکی رول لوبوی.…

بیشتر بخوانید