واشنگتن در مورد ایران اولتیماتوم تازه ای را به هم پیمانانش تسلیم کرد
نوشتۀ بیل فن اوکن
Bill Van Auken
مرکز پژوهش های جهانی سازی، 21 فوریه 2018
وزارت امور خارجۀ آمریکا دو مورد توافقات هسته ای ایران به کشورهائی که همیشه در جایگاه هم پیمان واشنگتن در اروپا تلقی می شوند هشدار تازه ای صادر نمود، و از آلمان، بریتانیا و فرانسه خواست تا در راستای تغییر توافقات بر پایۀ فراخواستهای رئیس جمهور دونالد ترامپ اقدام کنند، در غیر این صورت توافقات به شکل یک جانبه از سوی آمریکا باطل اعلام خواهد شد.
یک یادداشت سرّی از وزارت امور خارجۀ آمریکا که بدست رویترز افتاده حاکی از همان فراخواستهائی است که ترامپ در ژانویه گذشته مطرح کرده بود. ترامپ در آن دوران اعلام کرده بود که برای اعلام جنگ اقتصادی علیه ایران آماده است، مگر اینکه قدرتهای اروپائی برای تحمیل قرارداد تازه ای روی مسئلۀ هسته ای ایران به واشنگتن بپیوندند و قرارداد دیگری را به تهران تحمیل کنند، به انضمام مواردی که دولت ایران نمی تواند و یا نمی خواهد بپذیرد.
ترامپ تهدید علیه ایران را به مناسبت اعلام تصمیمی مطرح کرد که با بی میلی مجازاتهای آمریکا را در چهار چوب پیمان نامۀ هسته ای که رسماً به نام «برنامۀ جامع اقدام مشترک» شهرت دارد، در 12 ژانویه به حالت تعلیق در می آورد. او اطمینان داد که برای آخرین بار است که با چنین مهلتی توافق می کند، مگر اینکه شرایطی که او تعیین کرده رعایت شود. آخرین مهلت برای چشم پوشی از مجازات ایران 12 مه خواهد بود.
وزارت امور خارجۀ آمریکا در پیغام خود به قدرتهای اروپائی خواستار تعهد آنان به کوشش جمعی برای جستجوی راه حل برای تغییر پیمان نامه و یا به شکل یک پروندۀ جداگانه شد که مربوط خواهد بود به گسترش آزمایش های موشکهای دور برد ایران، و تضمین بازرسی خدشه ناپذیر آژانس بین المللی انرژی اتمی با تصحیح مواردی که به «مهلت قرارداد» مربوط می باشد.
خواست واشنگتن بر این پایه است که ایران با بازرسی بی درنگ و بی محدودیت بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی از مراکز ایران به انضمام پایگاه های نظامی این کشور و حذف «مهلت توافق نامه» در برنامۀ جامع اقدام مشترک توافق کند، و بر این پایه مهلت ها و محدودیتهای زمانی را در مورد برخی جنبه های برنامۀ هسته ای غیر نظامی ایران را به شکل دائمی بپذیرد، و به همین گونه قاطعانه تا محدودیت و حتا ممنوعیت برنامۀ موشکهای بالیستیک ایران را به اجرا بگذارد.
گرچه رویترز و دیگر رسانه ها موضع گیری ترامپ در ماه ژانویۀ گذشته را با نرمش خاصی مطرح کردند، ولی اطلاعیه به روشنی نشان می دهد که ایالات متحدۀ آمریکا به کشورهائی که در جایگاه هم پیمان او در اروپا هستند اولتیماتوم داده است :
« در فقدان تعهد روشن از جانب شما برای حل مشکلات، ایالات متحدۀ آمریکا از مجازات ایران چشم پوشی نخواهد کرد و توافق اتمی ایران را باطل خواهد کرد. در هر لحظه ای که رئیس جمهور تشخیص دهد که چنین تعهدی جایز نیست به مشارکت ایالات متحدۀ آمریکا در این پیمان نامه پایان خواهد داد.»
دیپلماتهای آمریکائی در « گفتگوهای رسانه ای » برای پیشبرد سیاست واشنگتن در اروپا نشان می دهد که « استراتژی دولت ترامپ برای مقابله با خشونت جسارت آمیز رژیم ایران» آماده است. [خشونت و جسارتی که ] « برنامۀ هسته ای فقط یکی از عناصر آن را تشکیل می دهد».
نتیجه گیری روشن این است که واشنگتن در مسیر جنگ با ایران حرکت می کند که با و یا بی هم پیمانان ناتو مانند برلن، لندن و پاریس صورت خواهد گرفت. اگر این هم پیمانان بخواهند برای باطل کردن توافق اتمی با ایران به آمریکا بپیوندند، چنین امری آنها را نه فقط در رویاروئی با ایران قرار خواهد داد بلکه رابطۀ آنها را با روسیه و چین که جزء امضا کنندگان برنامۀ جامع اقدام مشترک هستند خدشه دار خواهد کرد.
ایالات متحدۀ آمریکا مقاصد خود را در استراتژی نوین امنیت ملی در دولت ترامپ بیان کرده است : آمریکائی ها ایران و کرۀ شمالی را «دولتهای شرور» نامیده اند و بر این پایه این کشورها را برای «منافع ملی» خودشان خطرناک ارزیابی کرده اند، در نتیجه باید علیه آنها مبارزه کنند.
هیچ یک از قدرتهای اروپائی مستقیماً به این پیغام آمریکا پاسخ نگفت، و خود وزارت امور خارجۀ آمریکا نیز از گفتگو دربارۀ این موضوع امتناع کرد. وزیر امور خارجۀ فرانسه در یک مصاحبه با رسانه ها در مورد درخواست آمریکا اعلام کرد که : « موضع گیری فرانسه دربارۀ پیمان نامۀ اتمی ایران شناخته شده است. همان گونه که رئیس جمهور [امانوئل ماکرون] گفته است، ما کاملاً برنامۀ جامع اقدام مشترک (14 ژوئیه 2015) را به رسمیت می شناسیم و به کاربست دقیق آن متعهدیم.» افزون بر این، او گفت که پاریس « با همکاران اروپائی و آمریکائی دربارۀ برنامۀ اتمی ایران به گفتگو ادامه می دهد ».
قدرتهای اروپائی منافع خاص امپریالیستی خودشان را در خاور میانه پی گیری می کنند و بیش از پیش با منافع و استراتژی آمریکا در تضاد قرار گرفته اند. حذف مجازاتهای اعلام شده علیه ایران با استقبال شرکتهای اروپائی روبرو شد که در پی فرصت مناسبی برای بهره برداری از طریق به گردش انداختن میلیاردها دلار سرمایه گذاری و به امضا رساندن پیمان نامه های بازرگانی بودند. تعداد بسیاری از طرح ها هنوز به اجرا در نیامده، زیرا این شرکتها بیم دارند آمریکا با تعیین مجازاتهای یک جانبه علیه شرکتهای بازرگانی سرمایه گذاریهایشان را در جنگ نوین دیگری در خاورمیانه طعمۀ شعله های آتش کند.
قدرتهای اروپائی با وجود مخالفتهایشان با نفوذ فزایندۀ ایران در منطقه، بیش از پیش نگران چشم اندازی هستند که استراتژی واشنگتن با ایجاد ائتلاف ضد ایرانی در منطقه با مشارکت اسرائیل و عربستان سعودی و به همین گونه دیگر کشورهای نفتی شیخ نشین سنی ترسیم می کند. این قدرتهای اروپائی بیم دارند که برخورد نظامی موجب قطع جریان نفت به اروپا شود و دوباره بحران سیاسی و بحران پناهندگان قارۀ آنان را فراگیرد.
واشنگتن آخرین اولتیماتوم خود را در کوران اوج انفجار تنش منطقه ای تسلیم کرد که با خشونت آمریکا و اسرائیل بر پا شده بود. نخست وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو روز یکشنبه در گردهمآئی مونیخ پیرامون موضوع امنیت، موضع گیری خشونت آمیز تل آویو علیه ایران را در سخنرانی خصمانه ای توضیح داد. او قطعه ای را که ادعا می کرد متعلق به یک پهپاد سرنگون شدۀ ایرانی در بلندی های جولان است نشان داد و ایران را در جایگاه « بزرگترین تهدید برای جهان» معرفی کرد که گویا با آلمان نازی برابری می کند :
« ما بی هیچ تردیدی از خودمان دفاع خواهیم کرد، و نه فقط علیه نیروهای نیابتی ایران که به ما حمله می کنند بلکه علیه خود ایران اقدام خواهیم کرد» نتانیاهو آشکارا اعلام داشت که به ایران حمله خواهد کرد، یعنی حرکتی که فقط با پشتیبانی ایالات متحدۀ آمریکا می تواند به اجرا گذارد.
اسرائیل به پرواز پهپادی استناد می کند که تهران دربارۀ آن می گوید که از سوی عناصر شبه نظامی مستقل سوریه فرستاده شده بوده. اسرائیل در پاسخ به پرواز این پهپاد به عناصر ایرانی در سوریه حملۀ هوائی کرد. یگانهای پدافند هوائی سوریه موفق شدند یک هواپیمای جنگی اف 16 اسرائیلی را مورد اصابت قرار دهند. پس از آغاز سالهای 1980 این نخستین تلفات از این نوع در ارتش نیروی هوائی اسرائیل است.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجۀ ایران در پاسخ به نتانیاهو در گردهمآئی مونیخ، گفتمان جنون آمیز نتانیاهو را به سقوط هواپیمای جنگی اش نسبت داد و گفت : «به اصطلاح شکست ناپذیری اسرائیل فروپاشیده است».
دستگاه نظامی و اطلاعاتی آمریکا و ماشین نویسهای رسانه های رسمی آمریکا تبلیغات جنگ دائمی علیه ایران را آغاز کرده اند.
روز شنبه، مشاور امنیت ملی آمریکا، ژنرال مک مستر در سخنرانی اش در گردهمآئی مونیخ پیرامون موضوع امنیت اعلام کرد که باید «علیه ایران اقدام کنیم»، او ایران را متهم کرد که به «شبکه میانجی ها» جنگ افزار می دهد و این شبکه با تحویل گرفتن جنگ افزارهای بیش از پیش مخرب تر قدرت بیشتری می گیرند».
نیویورک تایمز روز دوشنبه جستار بلندی منتشر کرد که حاوی مصاحبه های متعدد با افسران نظامی اسرائیلی و مقامات دولتی و به همین گونه نمایندگان گروه های کارشناسی که آمریکائی ها، اسرائیلی ها و سعودی ها تأمین مالی آنان را به عهده دارند، و ادعا می کردند که ایران « در سوریه زیر بناهائی برای تهدید اسرائیل ایجاد کرده است». روشن است که در این جستار از تأمین مالی و کمک اسرائیل به شبه نظامیان اسلامگرای سنی که علیه دولت سوریه و رئیس جمهور بشار اسد می جنگند هیچ مطالبی نوشته نشده بود.
همین شمارۀ تایمز تاریخ نگاری سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد نیکی هیلی را منتشر کرده بود و به دروغ نوشته بود که پرونده ای در سازمان ملل متحد ثابت کرده است که ایران به شورشیان حوثی در یمن موشک تحویل داده است تا علیه عربستان سعودی به کار ببرند. پروندۀ نام برده می گوید که قطعات بازمانده از موشکها نشان می دهد که ساخت ایران بوده است، ولی بی آنکه توضیح داده باشد که این موشکها چگونه به آنجا منتقل شده اند.
هیلی روی این موضوع پافشاری می کند که جهان باید «واکنش نشان دهد، پیش از آنکه موشکی به مدرسه یا بیمارستانی اصابت کند و به اوج درگیری نظامی خطرناک بیانجامد و نظامیان سعودی را تحریک کند ».
جستار منتشر شده یادآور روشهای « دروغ بزرگ » است که وزیر تبلیغات نازی جوزف گوبلز پایه ریزی کرده بود. زیرا این عربستان سعودی ست که مدارس، بیمارستانها، محلات و زیر بناهای یمن را درکوران سه سال گذشته بمباران کرده و بیش از 13000 غیر نظامی یمنی را به قتل رسانده است. افزون بر این جنگ در یمن، مردم این کشور را به وخیم ترین بحران انسانی درکرۀ خاکی سوق داده که البته سخنی از این مصیبتها مطرح نشده است.
هیلی در عین حال در مورد این واقیعت سکوت می کند که بخش مهمی از بمبها و موشکهائی که روی مردم یمن فرود آمده از سوی ایالات متحدۀ آمریکا تدارک دیده شده بوده و یا با بر پا کردن عملیات نقل و انتقال و تدارکات کشتار توده ها را ممکن ساخته است .
لینک متن اصلی :
https://www.mondialisation.ca/washington-lance-un-nouvel-ultimatum-a-liran/5623415
ترجمۀ حمید محوی
پاریس/ 5 مارس 2018
