خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

«
»

د یوې غوا دوه بچيان؛ دواړه منصوران د یوې سوړې ماران

د وسله والو طالبانو تر منځ اختلاف ولې او چا رامنځته کړ؟

د ملا اختر محمد منصور او ملا منصور داد الله تر منځ وروستی اخ و ډب او تر شاه یې پراته لاسونه

د طالبانو د پخواني مشر ملا محمد عمر د مړینې له اعلان وروسته د یادې ډلې په مشرۍ اختلافات راپورته شول. د څو ورځو چنو وهلو وروسته بلاخره ملا اختر محمد منصور د یادې ډلې هبري په غاړه واخیسته چې سمدستي ملا منصور د یو شمیر نورو کوچنیو ډلو له غبرګون سره مخامخ شو. د ملا منصور په مخالفانو کې یو هم ملا عبدالمنان نیازی او ددوی ډله وه چې په ورستیو کې یې د ملا رسول په مشرۍ خپل رسمي رهبریت څرګند کړ. د ورستیو راپورونو له مخې د یادو ډلو تر منځ اختلافات او اخ و ډب دومره جدي شوی چې یوازې د زابل په خاک افغان ولسوالۍ کې یې له تیرې اونۍ راهیسې د ملا منصور دادالله او ملا اختر محمد منصور د ډلو تر منځ په جګړو کې تر ۱۲۰ طالب وسله والو ته مرګ ژوبله اوختې ده. په خاک افغان ولسوالۍ کې د ملا اختر محمد منصور لخوا د خپلې سیالې ډلې د ځپلو لپاره تقریبا ۸۰۰ جنګیالي رااستول شوي دي.

ټول په دې پوهیږي چې غوا توره ده او شیدې یې سپینې دي، اوس په دې وروستیو کې چې د وسله والو طالبانو د نوي مشر ملا اختر محمد منصور او له دوی د بیلې شوې ډلې ملا منان نیازي ډلې تر منځ د جنګ جګړو او مرګ ژوبلې خبرونه ورکول کیږي نو په ډیکو روانه د افغان د سولې پروسه یې هم ټکنۍ کړیده. د دغو دواړو ډلو تر منځ د جنګ جګړو راپورونو خلک هم اندیښمن کړیدي او د دوی په دوه ډلو ویشل کیدو؛ د ولس او د شنونکو نظرونه هم سره په دوه برخو ویشلي دي. یوه ډله شنونکي د وسله والو طالبانو اختلاف د افغان سولې په ګته بولي او وایې چې په دې سره طالبان نه یوازي دا چې په سیاسي لحاظ سره ویشلي او کمزوري شويدي بلکه په نظامي لحاظ هم بې توانه شوي دي او نور به له افغان دولت سره د مخامخ جګړې توان ونه لري.

بله ډله بیا د وسله والو طالبانو په لیکو کې اختلاف او په وروستیو کې د ملا منصور او ملا منان نیازي ډلو تر منځ اخ و ډب د افغان دولت او افغان سولې سره په ګټه نه بولي.

خو حقیقت بل څه دی، د وسله والو طالبانو په دوه ډلو ویشل او تر منځ یې وروستي اختلافات او اخ و ډب؛ طبيعي نه دي بلکه دا د آی ایس آی او د پاکستان د پوځ پخوانی پلان دی چې غواړي پر مټ یې په افغانستان کې د جګړې ډګر ګرم وساتي او بیلابیل وختونه د سولې پروسې ته پرې خنډونه جوړ کړي. پاکستان له پخوا پلان لري چې په افغانستان کې به د جګړې ډګر ګرم ساتي او د وخت د غوښتنو سره سم به د دې هدف د ترلاسه کولو لپاره په بیلابیلو نومونو بیلابیلې ډلې رامنځته کوي. د همدې پلان په جریان کې یې په وروستیو کې د افغانستان لپاره د داعش پروژه پر مخ واچوله. خو لکه څرنګه چې داعش ډله د افغان حکومت له کلک مقاومت سره مخ شوه او دا پروژه یې چندان ښه ونه بریښيده نو پاکستان هم د بدیل په لټه کې شو هماغه و چې وسله وال طالبان یې په دوه ډلو وویشل.

که څه هم د وروستیو راپورونو له مخې چې ویل کیږي د زابل په خاک افغان ولسوالۍ کې د ملا اختر محمد منصور او ملا منصور دادالله تر منځ جګړه ؛ د ملا اختر محمد منصور د سیالې (ملا منان نیازي) ډلې د ځپلو او د هغه چا پر ضد ښکاري چې د وسله والو طالبانو تر منځ د اختلاف رامنځته کوي؛ خو په حقیقت کې دواړه منصوران (ملا اختر محمد منصور او ملا منصور دادالله) د یوې سوړې ماران دي. دواړه د پاکستان د ګټو لپاره جنګیږي.  دواړه ډلې د پاکستان لخوا جنګ ته هڅول کیږي او په دې ترتیب غواړي د افغان سولې لپاره یو بل خنډ رامنځته کړي.

پاکستان اوس غواړي ددوی دواړو له منځه یوه ډله له افغان دولت سره د سولې د مذاکراتو میز ته کینوي او په دې ترتیب افغان دولت خوشحاله، له نړیوالو نور امتیازات تر لاسه او له خپله ځانه د تروریزم د روزونکي او پالونکي نوم لیرې کړي. د پاکستان د پلان له مخې به بله ډله بیا هم د جګړې ډګر ګرم ساتي او تر هغې به جنګیږي څو پورې چې په  افغان جګړه کې خپلې ګټې خوندي ویني.

لیکنه : خوشحال آصفی