یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

«
»

توافق سیاسی برسرتوزیع قدرت، پیآمدها وچگونگی دوام وتأثیرات آن براوضاع ! 

عبدالاحمد فیض

تقلبات وتخطی های گسترده درروند گزینش رئیس جمهوردرمیزان سال پارباعث شد تا این روند ملی ازمرزهای که قانون مشخص نموده بود، خارج ومنازعه برسرعدم مشروعیت انتخابات میان دوتیم رقیب درفضای تنش آلود ناشی ازادامه جنگ با مخالفان مسلح آغازواعلام نتیجه انتخابات به نفع تیم دولت سازکه رقیب سیاسی آنرا نپذیرفت، به اوضاع روبوخامت ودرحال استحاله کشورگستره مزید بخشد.

اینک بعد ازمدتها ها تلاش ومساعی سران ذینفوذ داخلی وفشارهای سیاسی حامیان خارجی دولت ، شاهد یک توافق سیاسی برسرتقسیم قدرت میان دوتیم رقیب بوده وگفته میشود که تیم حاکم برهبری آقای غنی با رقیب سیاسی اش به رهبری آقای عبدالله روی یک طرح تقسم مساویانه قدرت که ظهورساختارهای جدید اعمال حاکمیت را درپی دارد به توافقات مهمی دست یافته وموافقتنامه تقسیم قدرت را به امضاء رسانیدند.

حصول این توافقات بعد ازیک دوره طولانی بحران انتخاباتی که کشوردریک برهه حساس ودشوارتاریخی قراردارد مژده ای خواهد بود درجهت رفع مخاصمات ورویاروئی های داخلی میان طیف های عمده قدرت وجلوگیری ازتشدید منازعه وحتی وقوع درگیریهای خیابانی به شیوه گذشته که تاریخ منازعات قدرت درین کشوربی ثبات یاد آورفصول درناک دربرهه های متفاوت بوده است ، اما ازمنظردیگربربنیاد قانون اساسی، توافقات کنونی درکجای نظام سیاسی قراردارد، اصول وارزشهای مردمسالاری کجاست ویا موافقنامه سیاسی میان این دوطیف قدرت که میراثداربدترین نوع اشتراک قدرت درپنجسال گذشته بود، به ثبات، حاکمیت قانون، کاهش فقروفساد بی سابقه که نیازتأخیرنا پذیری افغانستان است، خواهد انجامید؟ 

با درنظرداشت اصل تعریف نظام سیاسی افغانستان، پیش بینی دوساختاراعمال قدرت یعنی شورای عالی دولت وبه خصوص شورای عالی مصالحه که دومین مرجع تصمیم گیری خوانده شده است، با قانون اساسی که مبنای حقوقی ویا مشروعیت مراجع قدرت میباشد، درتعارض قرارگرفته است، درپراتیک مشکل درفرصتی زمانی ظهورخواهد نمود که ساختارهای تعریف نا شده وبیگانه درنظام سیاسی اعمال صلاحیت نموده وارگ بدان مخالفت ورزیده واقدا مات خود را به استناد قانون اساسی توجیه نماید.

هکذا تقسیم مساویانه مقامها وپست های دولتی براساس روشهای متعارف درسیستمهای قانونمندارکه اعمال قدرت بر پایه ارزشهای دموکراتیک استواراست مانند ايتلاف سیاسی دریکدولت که پلاتفورم واهداف مشترک بدون سابقه ای منازعه سیاسی دارد، بوضوح انجام نگردیده ودولت مشارکتی ازینگونه با امعان به تجارب زینبارازحکومت وحدت ملی موفق نخواهد بود. 

درتئوری وبرفحوای قانون اساسی، قدرت درافغانستان به مردم تعلق دارد که مستقیم یا ازطریق نمایندگان شان که بر اساس ارزشهای دموکراتیک ازمجرای انتخابات گزیده میشود، اعمال میگردد، لذا با عنایت به ارزشهای فوق وبا در نظرداشت توافقات سیاسی جدید، انتخابات ونتایج ناشی ازآن اساس وپایه قدرت کنونی نه بلکه موافقه برمبنای تقسیم قدرت کرکترحقیقی دولت را درمحورمنافع دوتیم برجسته ساخته وبدون حب وبغض جایگاه مردم ومنافع جمعی درآن رنگ باخته است.

افغانستان کشوری است که پیکرخونین دارد، درین کشور،ظلم، بیعدالتی، فقروبیکاری، فساد ونبود امنیت بیداد میکند، بنابرین ایجاد حاکمیت قانون، برچیدن مراکزقدرتهای مافیای نامشروع، کاهش فقروبیکاری، مبارزه صادقانه دربرابر کلیه انواع فساد ومفسدین وتأمین ثبات وآرامش جسمی وروانی مردم مستلزم تعهد قوی یکدولت مشروع وممثل اراده جمعی است ، که با تأسف با درنظرداشت گذشته حکومت وحدت ملی ، دولت مشارکتی یکباردیگردرمیان لایه های بوسیده تنازع مستدام قدرت به شیوه گذشته ودوام ساختارهای کلیپتوکراسی شرمآوراما تحت شعارفریبنده دموکراسی که دماگوژی بیش نبوده، سرگردان خواهد بود ومردم مظلوم کماکان بهای سنگین آنرا خواهند پرداخت.