اسباب و عوامل سقوط جمهوری تحت اشغال

ماه اسد ماه به زانو در آمدن دو قدرت امپریالیستی…

فراخوان بخاطر انفاذ قانون اساسی

بنام خداوند حق و عدالت بدون پرداختن به چگونگی سقوط سومین…

تقدیم به روح ببرک کارمل، آن کوه اندیشه و خرد…

رفیق کارمل گرامی:  ما آن‌‌چه را فرمودید، انجام دادیم:  درس بخوان= خواندیم  کارکن=…

اسدالله بلهار جلالزي

 له نوښتګر کیسه لیکونکي، څېړونکي، ژباړونکي، تکړه ادیب او ژورنالیست…

چهارساله گی حاکمیت طالبان

نوشته ی : اسماعیل فروغی      امروز پانزدهم اگست 2025 ،…

آخرین نگاه و آخرین لبخند؛ جرقه ای سوزنده و بغضی…

نویسنده: مهرالدین مشید سنگ صبور من! خدا‌ نگهدارت؛ روایت یک سفر…

افغانستان د نړۍ په شطرنج کې یوه ډېره مهمه مهره!

حميدالله بسيا په نړیوال سیاست کې هر هېواد د شطرنج یوه…

چرا افلاتون پیامبر نشد ؟

platon (428-347 v.ch) آرام بختیاری غربی ها فیلسوف ساختند، شرقی ها، پیغمبر…

سوز وگداز!

امین الله مفکر امینی  2025-11-08! سوزوگدازِعشق،سوزد جسم وجانـــــــم زگٌدازیکه است بســـوز،روح وروانــــم ای اهلِ…

رسول همذاتوف

رسول همذاتوف (آواری: ХӀамзатил Расул؛ ۸ سپتامبر ۱۹۲۳ – ۳ نوامبر ۲۰۰۳) شاعر اهل اتحاد…

دنباله‌ی مانی‌فی‌ستِ مکتبِ دینی فلسفی من بیش از این نه…

خیلی متأسفیم برای بسیاری‌ها که دانش‌کستری را تنها با شنیدن…

افغانستان در پرتگاۀ مثلث جدال‌های قومی، تروریسم طالبانی و رقابت‌های…

نویسنده: مهرالدین مشید وقتی قومیت سلاح می‌شود، ترور حکومت می‌کند و…

غزۀ خونین

غـزه که جهـنـم زمین گردیدست از کینۀ شـیطـان لعین گردیدست درقحطی دایمی…

 فـرضـیـات ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی

ـررسـی انـتـقـادی دربـارۀ نـظـریـات مـطـرح شـده دربـارۀ ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی، کـه بـه آن…

سخن‌دان روزگذار

ای وای آن درخت شگوفان (شکست و ریخت) کاج بلند ز…

گاهنامه محبت 

شماره دوم سال ۲۸م گاهنامه محبت از چاپ برآمد. پیشکش…

صنف کوچک؛ اما مکانی مشهور و سرشار از معنویت

نویسنده: مهرالدین مشید صنفی ساده و بی آلایش؛ اما نمادی از…

د پښتو ژبې په ډګر کې پېژندل شوی کیسه او…

له ښاغلي کریم حیدري سره، چې د پښتو ژبې په…

در آینه‌ی تاریخ، در سایه‌ی نفرت

« روایتی از یهودیت و پدیده‌ی یهودستیزی» فرشید یاسائی پیشگفتار: زخم ماندگار…

یا من نه دیدم، یا فرزندان یاسین خموش قدر‌ نه‌شناس…

محمدعثمان نجیب «زنده‌گی در زنده‌گی بی زنده‌گی، بازنده‌گی‌ست» ـ یاسین خموش خموش خالق…

«
»

تحول

لیکونکۍ : دکتور طاوس وردک تورنتو کانا ډآ اومه د جولای ۲۰۱۶ کال

تحول – تغیر – بدلون تقریبا مترادفی کلیمی دی خو تحول نسبت دغو دوو نورو ته ( تغیر او بدلون سره ) فرق لری ، تغیر ، تبدیل موضیع – نقل مکان از یک جای به جای دیګر – او بذلون قواری ته تغیر ورکول – رنګ بدلول – یو ملکیت دچاسره د بدلولو وغیره معنی لری خو مهمه خبره د ( تحول خبره ده ) تحول یعنې ګذار یا جهش دیوه موقفه یا یوه حالته یوه نوی او مترقی حالت او دخلکو دخوښې او ترقۍ او پرمخ تګ په خاطر استعمالیژي ، تحول د انسانانو په ژوند کی د کیفی او بنیادی لحاظه او همدارنګه د کمیت له پلوه هم یوه مترقی او پرمخ تللی حرکت ته ویل کیژي ، د جان کیري دستوری او فرمایشی او خود ساخته او خود بافته نظام جوړول په افغانستان کې فقط د بحران دمخ نیوي په خاطر د اتلافی حکومت د پیل سبب شو چې په هیڅ وجه ورته تحول نشو ویلای ، نور هیڅ ډول مترقی او پرمخ تلونکۍ سیاست نه لری او نه باید خلک ورنه ارزو ولری ځکه یو شۍ چې خام وی او هغه پخولو ته رسول مختلفی دوری او زمان ته چی باید طۍ شي ضرورت لري ، لکه یو طفل چې د موره بیدون له معینی مودی نه یعنی په ۶ یا ۷ میاتو کی پیدا شی نو باید د اکسیجن په مخصوص ماشین کی وساتل شی او هره ورځ باید دکتوران او نرسان ورته خاصه توجه ولری ، له بده مرغه چې د ملی وحشت یعنی اتلافی حکومت چې د دوو فیل دکتورانو له خوانه تشکیل شو د هره لحاظه خام وو ، دواړو ( ع او غ ) کاری او د دولتی تجربو خاوندان نه وو او د دلکارنګی هغه مشهور کتاب چی (( هو ټو وین فریند ایند فریندشیپ ایند فُلورنسي )) نه وو لوستۍ ، مخصوصا دبل عبدالله چې یو ناول یا یو تاریخی اثر ېې نه وو ویل او نه ېې دی زده ، دیوه نوی ماډل حکومت له پاره چې په افغانستان کې باید تهداب ګذاری شوۍ وۍ باید دغه لاندې پرنسیپونه او نورمونه په نظر کی نیول شویاو عملی شوي وۍ :::

۱ – دهیواد دوګړو اجتماعی ساختار او جوړښت مطالعه .

۲ – د هیواد اقتصادی جوړښت ، او دخلکو ورځني مشکلاتو ته خاصه توجه  .

۳ – د خلکو تعلیمی او تحصیلی کچه لوړول .

۴ – د مذهب او دین نفوذ او تاثیرات په خلکو او اسلامی فرایض څنګه باید ادا شي .

۵ – فقر ، مریضی ، بیکوري ،  بیکاری ، د چارواکو بیتفاوتی نسبت دغو مشکلاتو ته .

۶ – د زورواکانو ، توپک مارو او جهادی وسله والو شتون او په خلکو خپله اراده تحمیلول .

۷ – خلع سلاح عام وتام دهیواد په ګوټ ،ګوټ کي لازمی او ضروری وه .

۸ – د کادرونو عادلانه تعینات او تقرر د لیاقت – تحصیل – پاکۍ – سابقه دارۍ او تجربو په اساس ونه شول .

۹ – دډیر ضعیف او وروسته پاتي کلتور او فرهنګ شتون ته توجه ونه شوه .

۱۰ – دیموکراسی او دهغو را منځ ته کول باید دخلکو د هضم او تحمل په اندازه او خوښه عملی شوې وۍ چې و نه شوه .

۱۱- دولتی ساختار د تنظیمو – اسلامی احزابو په مصلحتی – ففټي ، ففټي ، قومی ، مذهبی ،سمتی او لسانی اصولو بنا شوو چې ډیر خطرناک وو او دی .

۱۲ – داخلي منابعو او دهغو متوازن تولید او استخراج ته نه تنها چې توجه ونه شوه بلکه دستوری او د مصلحت له رویه په زورواکانو او تفنګ سالارانو تقسیم او ورته تر ننه په غیر قانونی او غیرعلمی ډول استفاده کیژي او استخراجیژي او پیسې د شخصی داړه مارانو جیبو ته لویژي .

۱۳ – قضایی سیستم او حقوقی اداری د زورمندانو په اختیار کی ولویدی او تر ننه د اداری فساد او رشوت مخه ونه نیول شوه .

۱۴ – د شهید دکتور نجیب الله د وخت مدرن او ملی وسله وال پوځ د مجاهدینو او جهادی قوماندانانو له خوانه په غرب ، پاکستان او ایران وپلورل شوو او یوه جنایت کار او خاین چپاولګر ته جزا ور نه کړله شوه .

۱۵ – خارجی سیاست – تعینات او مقررۍ دیوه سره د پاکستان د ( آی اس آی ) په امر او فرمان تر ننه عملی او اجرا کیژي .

۱۶ – پارالمان مشروعیت نه لری او د پارلمان ۹۵٪ غړي د (پاکستان – ایران – عربو او غرب ) مزدوران او د رشوت او چور ټآکو ګان دی یوه هم وطن پرست په دغو فیصدی کی نشته .

۱۷ –  روحانیون – ملان او طالبان دیوه سره د پاکستان – ایران – عربانو او غرب مزدوران او رشوت خوران دی یو هم د وطن په قصه کې نه دی ، هر څه چې ورته د غربیانو او جاوسوسی سازمانو له خوانه ویل کیژي هغه عملی کوی ، خلک لکه پسونه ددوی دخبرو پرته بل کار نه شي کولای ، دری ملیونه ددغو خلکو له لاسه هیرویینی او چرسیان شول .

وطندارانو او دتحول طرفدارانو فقط یوه لاره شته او هغه داده چې یو ملي او سرتاسري قیام ته تیار شۍ او دغه مزدور – ناولۍ – فرمایشی د وحشت ملی حکومت را وپرځوۍ او د تحول له پاره اوس زه وینم چې ستر جنرال محمد رفیع را میدان ته شوۍ او ټول خلک ورته صادقانه مبارزه وکړۍ او پریږدۍ چې د شهید دکتور نجیب ا لله لاره تعقیب او وطن او وطنداران په سمه لاره هدایت او د نوی ژوند پیغام در ته را وړي ، وروری او ملی وحدت تامین کړی ، دشومنان وځپي او د پاکستان سره جدی موضوعات مطرح کړي او یو همه شمول فراخ بنسټه حکومت جوړ کړي . امین .