کهن افسانه ها

رسول پویان برآمد آفـتاب از مشـرق دل در سحـرگاهان شب یلـدای تار…

مهدی صالح

آقای "مهدی صالح" با نام کامل "مهدی صالح مجید" (به…

جنگ های جدید و متغیر های تازه و استفادۀ ی…

نویسنده: مهرالدین مشید تعامل سیاسی با طالبان یا بازی با دم…

                    زبان دری یا فارسی ؟

میرعنایت الله سادات              …

همه چیز است خوانصاف نیست !!!

حقایق وواقعیت های مکتوم لب می کشاید  نصیراحمد«مومند» ۵/۴/۲۰۲۳م افغانها و افغانستان بازهم…

مبانی استقلال از حاکمیت ملی در جغرافیای تعیین شده حقوق…

سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا به حاکمیت مردمی و…

نوروز ناشاد زنان و دختران افغانستان و آرزو های برباد…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان در جاده های کابل پرسه می زنند؛…

زما  یو سم تحلیل چې غلط؛ بل غلط تحلیل چې…

نظرمحمد مطمئن لومړی: سم تحلیل چې غلط ثابت شو: جمهوریت لا سقوط…

کابل، بی یار و بی بهار!

دکتر عارف پژمان دگر به دامنِ دارالامان، بهار نشد درین ستمکده،یک سبزه،…

ارمغان بهار

 نوشته نذیر ظفر. 1403 دوم حمل   هر بهار با خود…

چگونه جهت" تعریف خشونت" به تقسیم قوای منتسکیو هدایت شدم!

Gewaltenteilung: آرام بختیاری نیاز دمکراسی به: شوراهای لنینیستی یا تقسیم قوای منتسکیو؟ دلیل…

تنش نظامی میان طالبان و پاکستان؛ ادامۀ یک سناریوی استخباراتی

عبدالناصر نورزاد تصور نگارنده بر این است که آنچه که میان…

بهارِ امید وآرزوها!

مین الله مفکر امینی        2024-19-03! بهار آمــــد به جسم وتن مرده گـان…

از کوچه های پرپیچ و خم  تبعید تا روزنه های…

نویسنده: مهرالدین مشید قسمت چهارم و پایانی شاعری برخاسته از دل تبعید" اما…

سال نو و نو روز عالم افروز

 دکتور فیض الله ایماق نو روز  و  نو  بهار  و  خزانت …

میله‌ی نوروز

یاران خجسته باد رسیده‌ است نوبهار از سبزه کوه سبز شد…

تحریم نوروز ، روسیاهی تاریخی طالبان

                 نوشته ی : اسماعیل فروغی        در لیست کارنامه های…

طالب چارواکو ته دريم وړانديز

عبدالصمد  ازهر                                                                       د تروو ليموګانو په لړۍ کې:           دا ځلي د اقتصاد…

    شعر عصر و زمان

شعریکه درد مردم و کشور در آن نبوُدحرف از یتیم…

مبارک سال نو

رسول پویان بهـار آمد ولی بـاغ وطـن رنگ خـزان دارد دم افـراطیت…

«
»

به ارگ اندرون بزمکی ساخته

سیاستمداریکه خودش رامحصور یک حلقه کوچک چند همکار خاص،مشاور و مصاحب میسازدرفته رفته در فضای نظریاتی این گروهک طوری گیر می افتد که همه امور مملکتی ومردمداری را از ذهن همین حلقه مورد اجرا قرار میدهد.معمولا چنین حلقه ها شخص اول مملکت را در هاله ای ازبی اعتمادی نسبت بدیگران،عدم اگهی دقیق از جریان امور وعکس العمل مردم در برابر ان،دوری از مجریان امور و تجرید از مردم گیر انداخته در حالات وخیم اورا دچار خوف و ترس میسازندوبر تصمیمگیری هایش طوری تردید ایجاد میکنند تا بتوانند نظریات،مشوره ها وتصامیم خودشانرا بروی بقبولانند ودر نتیجه تصمیم غلط، غیر منطبق با شرایط و مخالف منافع مردم اتخاذ میگردد.
شخص اول مملکت هر قدر دانسته و هوشیار باشد نمیتواند از جال تنیده شده حلقه همراز وهم صحبتش بیرون جهد ودر همان فضا تصمیم میگیرد.
در همه دوره های حکومت داری برخی از استفاده جویان متملق با مدح و ستایش از شخصیت و اجرآت مسولین ذهن و تفکر شخص را مبتلا به افتخار فوق العاده بودن،موفق بودن و رضایت مردم از اجراات ان ساخته بد ترین نقش را با اغفال شخص اول بسود خود شان بازی میکنند. گروهی هم دلقک وار بر اتش رقابتها و مخالفتها در داخل دستگاه دامن میزنندوبهره میگیرند.این پروسه دولت داری برای شخصیکه فاقد یک گروه وسیع حمایوی بخصوص یک حزب سیاسی باشد اثرات منفی بجا گذاشته،شاه،رئیس جمهور یا هر چهره ایکه مسول درجه اول امور باشد را اغفال میکنند و مردم رنج این نا اگهی و لا پروایی را در زندگی یومیه شان متحمل میشوند.
نقش شخصیت اول در چنین گروه کاری اگر احساساتی و عصبی باشد،اگر جرات تصمیمگیری را نداشته باشد و اگر زبانش تابع مغز و عقلش نباشد زایل گردیده بالاخره بحیث یک مهره ناکام و منفوراز صحنه سیاست ببرون میافتد.
در کشور ما برای شخص اول شدن داشتن حمایت گروه ها ودسته بندی ها بخصوص مافیای جهادی کافی نیست بلکه باید مراجع موثر خارجی برای رسیدن به این مقام مهر تائید بگذارند. چنین شخصیت باید قدم به قدم فرمایشات و دساتیر خارجی را رعایت وعملی سازدواطاعت کند.مهارت مراجع ببرونی در انست که میتوانند حلقه کاری رئیس جمهور را یا بخرند ویا از طریق تحمیل اراده شان در گزینش انهااثر بگذارند. در چنین حالت دولتداری و شخص اول بودن مشکل بوده با دستبندی های مختلف مواجه میباشد.زعامت های ۱۶ سال اخیر به چنین سر در گمی مبتلا بوده و هستند.
دم و دستگاه (اپارات)ریاست جمهوری افغانستان متشکل از کسانیست که:
۱-فرزندان ووابستگان سر کردگان جهاداند.
۲-افراد نفوذ داده شده از ببرون اند.
۳-مصاحبین تعین شده توسط رئیس جمهور اند.
۴-چهره های اعزازی که از عهده هیچ کاری بیرون نمیشوند اما رئیس جمهور باید خاطر خواهی شان را رعایت نماید.
در جمله لست طویل وعریض این گروه حلقه کوچکی در اطراف رییس جمهور حلقه زده است که سر نوشت مملکت اعم از سیاسی ،نظامی،اقتصادی و خارجی را تعین میکنند و انچه اراده کنند رئیس جمهور انرا مرعی میدارد.
جریان سه سال کار رئیس جمهور غنی دستخوش بازی های همین تعلق گیرندگان بزم سیاست وکیاست گردیده است. ازین جهت تصامیم رییس جمهور اکثرآ غیر عملی بوده است. جنجالهای فرامین تقنینی وشورا از همین نوع اند. رئیس جمهور با پارلمان در تقابل قرار دارد و کابینه از وی دل خوش ندارد،اوامرش در بسا حالات فاقد ارزش اجرائیوی بوده مجریان امور وقعی به ان نمیگذارند.
وقتی یک والی تهدید میکند که خواب رّیس جمهور را در ارگ نارام میسازد و قدرتی نیست که وی را از مقام ولایت سبکدوش سازد نتیجه کاررئیس جمهور و گروهک مربوطه اش را عیان میسازدو اوتوریته انرا پائین اورده مقام ریاست جمهوری رافاقد صلاحیت اجرائیوی جلوه میدهد.
مغز متفکر این مقوله را نخوانده است که هفت بار گز کن و یکبار قیچی. او در بر طرفی والی که حزبش با بی باکی تمام در جنگ با سایر تنظیم ها بخاطر حفظ حاکمیتش ۶۰ هزار کابلی را کشت و صد ها هزار دیگر را اواره ساخت چگونه غیرسنجیده عمل کرد؟او چرا سنجش نکرده بودکه نفوذ این حزب در همه ارگانهای امنیتی بحدیست که میتواند کار شکنی و سبوتاژ نمابد واز کجا معلوم که در حوادث اخیر برای بد نام سازی حاگمبت بادزد دهن جوال را نگرفته باشد؟
اگر دموکراسی درتیوری مبنای اراده مردم در حکومت داری است نه صرفآ در رای دهی حاکمیت موجودفاقد ارزشهای دمو کراتیک بوده نمیتواند ممثل اراده مردم باشد.دید ووادیدهای سمبولیک با مردم در یک ولایت یا ارگ وسپردن وعده های غیر عملی به مردم همان اصل کلوخ ماندن در اب یا در یخ نوشتن ودرافتاب گذاشتن است.. که در سیاست انرا دیماگوژی یا عوامفریبی میگویند. روی این حقیقت شخص اول مملکت ما یک عوامفریب بی نظیر در تاریخ کشوربوده میتواند.
رهبری کننده موفق کسیست که اوا مرش تا اخرین واحد اداری مرعی الاجرا باشد.از احوال زندگی مردم تصور روشن داشته باشد و بر حلقه های کاری اش از اوتوریته لازم بزخوردار باشد.تصامیم عجولانه وغیر عملی اتخاذ نکند. عفت کلام داشته باشد و به کسی دشنام ندهد. نگاهش بسوی ملت یکسان و غیر قابل تفریق باشد.کار را به اهل کار بسپارد ، اعتماد نماید و کنترول کند.
تمرکز قدرت بر یک دست یا یک حلقه فساد در اداره را بار اورده رسیدگی به همه امور را نا ممکن میسازد.
اگراین فضای فساد برانگیز حاکم بر کشور با تعهدات سپرده شده لفظی چهره های اول مملکت مقایسه شوداین استنباط که سیاستهای کلان مطروحه در خارج برای افغانستان مقتضی چنین حالت است و حکومت به اصطلاح وحدت ملی ابزار تطبیقی این سیاست میباشد.

محمدولی
.