اوکراین و شروع جنگ سرد دوم
گیدون راچمن
جنگ سرد اول با فروپاشی دیوار برلین در سال ۱۹۸۹ به پایان رسید. به نظر می رسد دومی با حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد.
از زمانی که روسیه به اوکراین حمله کرد، صحبت های زیادی در مورد پژواک جنگ جهانی دوم و خطرات جنگ سوم وجود داشته است. اما لحظه کنونی جهانی بیشتر شبیه بازگشت جنگ سرد است. بار دیگر، ایالات متحده در حال تشکیل ائتلافی از دموکراسی ها برای رویارویی با محور روسیه و چین است. بار دیگر، خطرات جنگ هسته‌ای در سیاست بین‌الملل مهم شده است. و یک بار دیگر، بلوک بزرگی از کشورهای غیرمتعهد وجود دارد – که اکنون عموماً به عنوان “جنوب جهانی” شناخته می شود – که به شدت مورد علاقه هر دو طرف است.
بسیاری در جنوب جهانی اصرار دارند که اوکراین یک درگیری منطقه ای است که نباید اجازه داد کل جهان را مختل کرده یا تغییر دهد. اما سیاستگذاران در دولت بایدن از قبل جنگ را در شرایط جهانی ترسیم می کنند. آنها روسیه و چین را در چالش با “نظم مبتنی بر قوانین” که توسط ایالات متحده و متحدانش حمایت می شود، شریک می دانند. نبردهای اوکراین در حال حاضر صحنه اصلی آن مبارزه گسترده تر است.
از دید واشنگتن، تهدیدهای امنیتی در اروپا و آسیا اکنون به قدری به هم مرتبط هستند که مقامات، این دو قاره را «سیستم عامل واحد» می دانند. این یک الگوی فکری است که یادآور جنگ سرد است، زمانی که آمریکا همیشه به این موضوع توجه داشت که آنچه در ویتنام یا کره اتفاق افتاد می‌تواند تأثیراتی در شهر تقسیم شده برلین یا شمال اقیانوس اطلس داشته باشد.
یک تفاوت بزرگ با جنگ سرد گذشته این است که این بار آمریکایی ها چین را جدی ترین رقیب خود می دانند نه روسیه. این باور با این واقعیت که این رئیس جمهور روسیه ولادیمیر پوتین است که جنگ را آغاز کرده است، تغییر نکرده است. در واقع، تمرکز دولت بایدن در چین، این تمایل را تشدید می‌کند که جنگ اوکراین را نه تنها در مورد امنیت اروپا، بلکه در مورد نظم جهانی گسترده‌تر ببیند.
در حالی که در غرب صحبت‌های سلیسی درباره تلاش برای انجام «کیسینجروار» امور وجود دارد – و بار دیگر مهندسی شکاف بین روسیه و چین، همانطور که در دهه ۱۹۷۰ اتفاق افتاد – تعداد کمی در واشنگتن معتقدند که این در یک چشم‌انداز کوتاه‌مدت قابل قبول است. برعکس، مقامات آمریکایی چین را محکم در سمت روسیه می بینند. منصرف کردن پکن از تبدیل احساسات طرفدار روسیه به حمایت مستقیم نظامی یا اقتصادی از مسکو، اولویت اصلی آمریکاست.
متحدان ایالات متحده در آسیا – به ویژه ژاپن، کره جنوبی و استرالیا – نیز از پیامدهای جنگ اوکراین برای امنیت خود بسیار حساس هستند. بدترین سناریوها برای آنها این خواهد بود که تجاوز روسیه، چین را جسور کند و تمرکز آمریکا را منحرف کند – که منجر به حمله چین به تایوان در منطقه شود. بهترین حالت این است که جنگ اوکراین ائتلاف غربی و رهبری جهانی ایالات متحده را احیا می کند و باعث می شود چین در آسیا عقب نشینی کند.
با این حال، در واقعیت، افراد دولت بایدن فکر نمی‌کنند که مشکلات روسیه در اوکراین نظر چینی‌ها را در مورد تهاجم احتمالی به تایوان تغییر داده است. آنها معتقدند چینی ها بیشتر علاقه مند هستند که بفهمند روسیه کجا اشتباه کرده است – و برنامه های خود را بر این اساس تنظیم کنند. نیاز به نیروی عظیم در هر اقدام نظامی یک درس محتمل است. مورد دیگر نیاز به حفاظت از اقتصاد چین در برابر تحریم های احتمالی غرب است.
در اواخر ماه مه، بایدن از ژاپن و کره جنوبی بازدید کرد – و برای اولین بار نبود که پیشنهاد کرد ایالات متحده برای دفاع از تایوان بجنگد. (دولت او مجدداً مجبور شد اظهارات رئیس جمهور را واجد شرایط کند.) در پایان ماه ژوئن، ناتو نشستی در مادرید برگزار خواهد کرد. به طور قابل توجهی، ژاپن، کره جنوبی، استرالیا و نیوزلند همگی برای شرکت در این مراسم دعوت شده اند. این نشست، گرد هم آوردن ائتلافی از دموکراسی ها به منظور بهبود موقعیت امنیتی غرب در اروپا و آسیا است. کشورهایی مانند ژاپن نقش نمادین و عملی مهمی در مبارزه با روسیه دارند. آنها برای تلاش تحریم‌ها حیاتی هستند و یافتن راه‌های آسان برای دور زدن تحریم‌ها را برای مسکو سخت‌تر می‌کنند. در مقابل، آسیایی ها مایلند کشورهای اروپایی نقش امنیتی بیشتری در آسیا ایفا کنند. بازدیدهای اخیر نیروی دریایی بریتانیا، فرانسوی، آلمانی و هلندی از منطقه مورد استقبال قرار گرفته است.
اما در حالی که آمریکایی ها از واکنش مهم ترین متحدان شمال آسیای خود به جنگ اوکراین خوشحال هستند، نگران شکست آنها در پیروزی در نبرد برای عقیده در جنوب شرق آسیا هستند. در نشست اخیر سران با انجمن کشورهای جنوب شرق آسیا در واشنگتن، برخی از رهبران آسه. آن به طور خصوصی صحبت‌های روسیه درباره مسئولیت ناتو در جنگ اوکراین و عملیات‌های ادعایی «پرچم دروغین» را تکرار کردند.
هند به عنوان یک چالش مهمتر دیده می شود. دولت نخست وزیر نارندرا مودی مراقب بوده است که از جانبداری در اوکراین، از رای های کلیدی در رای‌گیری‌های در سازمان ملل و افزایش واردات نفت از روسیه اجتناب کند. آمریکایی ها فکر می کنند که فشار به دهلی نو در این زمینه احتمالاً نتیجه معکوس خواهد داشت. در عوض، آنها قصد دارند با تأکید بر منافع امنیتی مشترک دو کشور در مهار قدرت چین، هند را به تدریج به خود نزدیک کنند.
برخی از مورخان اکنون جنگ جهانی اول و دوم را دو مرحله از یک درگیری می دانند – که توسط دوره‌ای از صلح شکننده فزاینده از هم جدا شده است. ممکن است مورخان آینده در مورد جنگ سرد اول و دوم صحبت کنند – که با یک دوره ۳۰ ساله جهانی شدن جدا شده است. جنگ سرد اول با فروپاشی دیوار برلین در سال ۱۹۸۹ به پایان رسید. به نظر می رسد دومی با حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد.
*منبع: فایننشیال تایمز
