اعتصاب سراسری؛ اعتراض به دولت اسرائیل و به توقف مذاکرات بازگشت گروگانها!
بهرام رحمانی
اول سپتامبر، اعلام شد که از زمان آغاز جنگ بیش از ۴۰ هزار و ۷۳۸ فلسطینی در غزه کشته شده و ۹۴ هزار و ۱۵۴ نفر هم مجروح شدهاند.
اکنون بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل بیش از پیش تحت فشار فزایندهای قرار دارد که در مذاکرات آتشبس با حماس، به توافقی برای آزادی گروگانها در غزه دست یابد. بعد از آنکه ارتش اسرائیل جسد شش گروگان حماس را در تونلی در رفح پیدا کرد، هزاران معترض اسرائیلی در بیتالمقدس و شهرهای دیگر به خیابانها آمدند و در شعارهایشان بنیامین نتانیاهو را «قاتل» خواندند.
با کشف اجساد شش گروگان(کارمل گات، آدین یروشالمی، هیرش گلدبرگ پولین، الکساندر لوبانوف، آلموگ ساروسی و اوری دانینو، درجهدار ارتش) در روز شنبه ۳۱ اوت-۱۰ شهریور)، اینک تعداد گروگانهای اسیر حماس، صرف نظر از آن که زنده باشند یا کشته شده باشند به ۱۰۱ نفر رسیده است.
رئیس اتحادیه کارگران اسرائیلی(هستدروت) اعلام کرد که فردا، دوشنبه دو سپتامبر ۲۰۲۴، یک اعتصاب سراسری در سراسر اسرائیل برگزار خواهد شد. هدف از این اعتصاب، فشار بر دولت این کشور برای رسیدن به توافقی جهت بازگرداندن گروگانهای اسرائیلی است که همچنان در دست حماس در نوار غزه هستند.
آرنون بار دیوید، رئیس این اتحادیه، از همه کارگران غیرنظامی خواست که به اعتصاب بپیوندند. وی همچنین اعلام کرد که فرودگاه بن گوریون، بهعنوان مهمترین مرکز حمل و نقل هوایی اسرائیل، از ساعت ۸ صبح به وقت محلی(۵صبح به وقت گرینویچ) تعطیل خواهد شد.
هستدروت، مرکز ملی اتحادیههای صنفی اسرائیل که بیشتر سندیکاهای کشور را در بر میگیرد، در حمایت از گروگانها در غزه، دستور «اعتصاب کامل» داده است.
آرنون بار داوید، رئیس هستدروت، گفت «به این نتیجه رسیدم که فقط با مداخله ما، کسانی که باید تکان داده شوند، تکان میخورند.»
او افزود «از شش صبح فردا(دوشنبه)، کل اقتصاد اسرائیل تحت اعتصاب کامل قرار خواهد گرفت.»
همزمان، شهردار تلآویو اعلام کرده است که شهرداری او هم به اعتصابات خواهد پیوست.
رون حولدای، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که دولت اسرائیل شش گروگانی را که جسدشان در جنوب غزه پیدا شد، «رها کرده بود.»
شهردار تلآویو افزود که برگزاری اعتصاب، اقدامی به «نشانه همبستگی» با گروگانها و خانوادههایشان است.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل هم آقای نتانیاهو را ترغیب کرده است که برای بازگرداندن گروگانها به خانه، با حماس بر سر آتشبس مذاکره کند.
گالانت در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اکنون برای ربودهشدگانی که بیرحمانه به قتل رسیدند، دیگر دیر شده است.»
اما او افزود «ربودهشدگانی که هنوز در اسارت حماس هستند، باید به خانه بازگردانده شوند.»
پیشتر، خانوادههای گروگانهای حماس در غزه هم برای اعتصاب سراسری در اسرائیل فراخوان دادند.
گروهی که برای خانواده «گروگانها و مفقودشدگان» کمپین میکند، با تاکید بر نیاز فوری به یک توافق برای آزادی گروگانها گفت: «اگر بهدلیل تاخیرها، خرابکاریها و بهانهگیریها نبود» بعد از ماهها تلاش میانجیگران، شش گروگان «احتمالا هنوز زنده بودند.»
اسرائیل و حماس، هر یک طرف مقابل را مسئول کشته شدن شش گروگانی میدانند که ارتش اسرائیل اجسادشان را از غزه بیرون آورده است. حماس میگوید این شش نفر در بمباران اسرائیل کشتهاند، اما اسرائیل میگوید پیش از ورود نیروهایش به تونلی در رفح، حماس آنها را کشته است.
خانوادههای گروگانها دولت اسرائیل را متهم کردهاند که اگر با آتشبس موافقت کرده بود «آنها احتمالا زنده میماندند.»
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در واکنش به پیدا شدن جسد شش گروگان در دست حماس در غزه گفته است «کسانی که گروگانها را به قتل میرسانند»، خواهان توافق آتشبس نیستند.
هزاران اسرائیلی شامگاه شنبه در شهرهای مختلف اسرائیل از جمله تلآویو و اورشلیم به خیابانها رفتند و مانند هفتههای گذشته خواستار کنار رفتن بنیامین نتانیاهو از نخستوزیری و برگزاری انتخابات جدید شدند. افراد حاضر در تظاهرات ضددولتی میگویند سه معترض در اورشلیم بازداشت شدند.
در میان معترضان که شعارهای تندی علیه دولت سر میدادند، خانواده گروگانهای حمله هفتم اکتبر حماس نیز حضور داشتند. آنها تظاهرات هفتگی خود را در میدان گروگانها واقع در تلآویو برگزار کردند و از دولت اسرائیل به دلیل ناتوانی در نجات شش اسیر که اجساد آنها اوایل این هفته از غزه بازگردانده شد، انتقاد کردند.
به گزارش تایمز اسرائيل، در راهپیمایی این هفته در میدان گروگانها با عنوان «میتوانستید آنها را نجات دهید»، سخنرانان از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، خواستند که توافق آتشبس و آزادسازی گروگانها را امضاء کند.
آنها در این سخنرانی، با اشاره به نقش وزرای راست افراطی در به نتیجه نرسیدن توافق آزادسازی گروگانها خطاب به نتانیاهو گفتند: «آقای نخستوزیر، خودتان برای مذاکره به قاهره بروید و کسی را نفرستید. همین حالا معامله را به نتیجه برسانید تا گروگانها زنده پیش خانوادههایشان بازگردند.»
این تظاهرات در حالی برگزار شد که یک هیئت اسرائیلی روزهای پنجشنبه و جمعه در قاهره با میانجیهای بینالمللی درباره توافق آتشبس گفتوگو کردند. نمایندگان گروه حماس نیز روز شنبه برای مذاکره با میانجیها از مصر، قطر و ایالات متحده وارد قاهره شدند.
نتانیاهو اصرار دارد که نیروهای اسرائیلی باید همچنان در کریدور فیلادلفیا که غزه را از مصر جدا میکند، حضور داشته باشند. او ادعا میکندکه حضور آنها به منظور جلوگیری از قاچاق تسلیحات به غزه ضروری است و در سوی دیگر حماس میگوید که این درخواست جدید اسرائیل مانع از پیشرفت مذاکرات است.
حماس و اسرائيل خواستههای متفاوتی را مطرح کردهاند، در عین حال میانجیها اظهار امیدواری کردند که مذاکرات آتشبس روز یکشنبه در نشستی در سطح بالا در قاهره ادامه یابد.
ایناو زنگاوکر، مادر متان زنگاوکر که یکی از گروگانهای اسیر حماس است، در تظاهرات شنبه شب تلآویو از خواستههای جدید نتانیاهو انتقاد کرد. این فعال تظاهرات ضددولتی گفت: «موضوع کریدور فیلادلفیا نیست، بلکه مسئله آن است که نخستوزیر مدام با خواستههای جدید مانع به نتیجه رسیدن مذاکرات آتشبس میشود.»
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائيل، و داوید بارنیا، رئيس موساد، نیز پیشتر هشدار داده بودند که شرایط تازهای که نخستوزیر اسرائيل وضع کرده است، مانع از دستیابی به توافق خواهد بود.
تظاهرات شهروندان اسرائیلی در شهر تل آویو
در پی کشف جسد شش زن و مرد جوان ربوده شده اسرائیلی در تونلی در رفح در جنوب غزه، خانواده ۱۰۱ گروگان باقیمانده در اسارت گروه حماس از مردم اسرائیل خواستند از روز یکشنبه، ۱۱ شهریور، با اقدامات اعتراضی خود اسرائیل را «به لرزه درآورند.»
شهروندان عزادار و خشمگین در پی این فراخوان، شامگاه یکشنبه به خیابانهای اسرائیل رفتند و با سر دادن شعار «حالا! حالا!» خواستار آن شدند که نخستوزیر این کشور برای بازگرداندن گروگانهای باقیمانده، با حماس به توافق برسد.
به گزارش اسوشیتدپرس، هزاران اسرائیلی که تعدادی از آنها اشک میریختند، بیرون دفتر بنیامین نتانیاهو در اورشلیم تجمع کردند. در شهر تل آویو، بستگان گروگانها با آوردن تابوتهایی نمادین به یاد کشتهشدگان تظاهرات کردند.
بر اساس این گزارش، تظاهرات یکشنبه شب یکی از بزرگترین تجمعات اعتراض به دولت اسرائیل از زمان آغاز جنگ غزه بوده است.
ظهر روز یکشنبه انجمن خانوادههای گروگانها از مردم اسرائیل خواسته بود از ساعت چهار بعدازظهر همین روز در برابر دفتر نخستوزیری در اورشلیم و همچنین از ساعت ۱۹ همین روز در نزدیکی وزارت دفاع در تلآویو تجمع اعتراضی برگزار کنند.
همزمان رهبران اپوزیسیون اسرائیل، نخستوزیر را متهم کردند که با «اخلال» در مذاکرات دستیابی به توافق احتمالی با گروه افراطی حماس، دست خود را به خون گروگانها آلوده کرده و گناه کشته شدن این شهروندان جوان در کارنامه او بهعنوان لکه سیاه ثبت خواهد شد.
در پی انتشار خبر یافت شدن جسد شش گروگان دیگر، بنیامین نتانیاهو که قرار بود روز یکشنبه، اول سپتامبر، در آیین گشایش سال تحصیلی مدارس در یک مدرسه در شهر اورشلیم شرکت کند، از خانه خود بیرون نیامد و نشست هفتگی دولت را لغو کرد.
سخنگوی ارتش اسرائیل بامداد یکشنبه اعلام کرد جسد هرش گلدبرگ- پولین، عدن یروشلمی، اوری دنینو، کارمل گات، الکس لوبلوف و آلموگ ساروسی را شنبه شب در تونلی در رفح، در جنوب نوار غزه یافته و کسی از محافظان حماس در کنار آنها نبوده و گریخته بودند. هر شش اسرائیلی زنده ربوده شده بودند و اکنون جسد آنها به اسرائیل برگشته است.
سخنگوی ارتش اسرائیل تاکید کرد که این شهروندان ربوده شده به احتمال زیاد «یکی دو روز قبل» توسط حماس کشته شدند. در مقابل عزت الرشق، از اعضای رهبری حماس، روز یکشنبه، اعلام کرد که گروگانها در حمله هوایی اسرائیلی «با تسلیحات آمریکایی» کشته شدهاند.
انجمن خانوادههای گروگانها ابراز خشم کردند که بنیامین نتانیاهو هیچگاه در این موارد بیانیه صادر نمیکند بلکه اعلام مرگ گروگانها را بر دوش سخنگوی ارتش میگذارد.
ساعتی پس از انتشار خبر مرگ شش گروگان دیگر، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، در اشاره به حماس گفت: «کسی که گروگانها را میکشد، توافق نمیخواهد.» او خطاب به حماس تأکید کرد: «خونتان به گردن خودتان است.»
خانوادههای گروگانها که در جریان تظاهرات شنبه شب خود و یکشنبه در گفتوگو با رسانههای متعدد اسرائیل گفتند بنیامین نتانیاهو و وزیران حامی او در کابینه امنیتی- سیاسی را مسئول مرگ عزیزان خود میدانند و اگر الان توافق انجام نشود، جان آن دسته از گروگانها که هنوز زندهاند در خطر خواهد بود.
بنی گانتس، رهبر حزب «اردوگاه ملی» در جناح اپوزیسیون یکشنبه گفت بنیامین نتانیاهو از روی انگیزههای سیاسی و بقای خود با زمان بازی میکند و این اقدام او به مرگ انسانها ختم میشود.
یائیر لاپید، رهبر اصلی جناح اپوزیسیون اسرائیل گفت: «دختران و پسران ما رها شده و در شرایطی که گروگان هستند، جان میدهند اما بنیامین نتانیاهو مشغول بازیهای سیاسی خود است.»
نفتالی بنت، نخستوزیر پیشین، در شبکه ایکس نوشت ملاحظات سیاسی، «بیرحمانه به مقدسترین ارزشهای ما هجوم آورده» و «کسی که از مسئولیت فرار میکند، لیاقت رهبری را ندارد.»
اسحاق هرتسوگ، رئیسجمهوری اسرائیل، در بیانیهای به خانواده گروگانها نوشت: «پوزش میخواهم که نتوانستیم عزیزان شما را نجات دهیم، یک ملت با این رویداد درهم شکسته است.» او افزود: «ماموریت مقدس، شجاعانه و اضطراری ما، بازگرداندن بقیه است.»
عاموس هرئل، مفسر هاآرتص، یکشنبه در این روزنامه نوشت این گفته بنیامین نتانیاهو که «تنها فشار نظامی میتواند گروگانها را آزاد کند» همواره اشتباه بوده و اکنون با به دست آمدن جسد شش گروگانی که همین یکی دو روز پیش حماس آنها را کشته است، نادرستی این ادعا بیش از هر زمان دیگری ثابت شده است.
رسانههای اسرائیل روزهای جمعه و شنبه بخشی از نشست جنجالی پنجشنبه شب کابینه امنیتی- سیاسی اسرائیل را منتشر کردند که در آن بنیامین نتانیاهو «به ناگهان» از وزیران این کابینه محدود خواسته بود رای بدهند که با ادامه استقرار ارتش اسرائیل در محور فیلادلفی در مرز غزه با مصر در مرحله نخست هر توافق احتمالی با حماس نیز موافق هستند یا نه. به گفته این رسانهها این نشست چنان غیرعادی بود که مفاد آن «در تاریخ اسرائیل» ثبت خواهد شد.
هشت تن از وزیران کابینه امنیتی بهنظر بنیامین نتانیاهو رای موافق داده و تنها یوآو گالانت، وزیر دفاع، با آن مخالفت کرده و گفته بود: پس این را هم به رای بگذارید که آیا با اعدام گروگانها به دست حماس موافق هستید یا نه.
بنیامین نتانیاهو، گفته بود ادامه فشار بر حماس ممکن است موجب شود که این گروه وادار به دادن امتیازاتی شود. ارتش به بنیامین نتانیاهو گفته است ماموریت نظامی در غزه را تکمیل کرده و عملیات مقطعی در هر شرایط بعدی میتواند اجرایی شود.
ژنرال گالانت روز یکشنبه از کابینه خواست فورا تشکیل جلسه دهد و تصمیم «اشتباه» گرفته شده در نشست پنجشنبه شب را باطل کند.
از سوی دیگر، بتسالئل اسموتریچ، وزیر دارایی که همرای نتانیاهو بوده، روز یکشنبه در پاسخ به اپوزیسیون «تلاش غیرمسئولانه احزاب سیاسی را که دارند بر خون پسران و دختران کشته شده ما میرقصند و جامعه اسرائیل را در راستای خواستههای حماس تضعیف میکنند» «بهشدت» محکوم کرد.
روزنامه یدیعوت آخرونوت به نقل از یک مقام رسمی اسرائیل فاش کرد که حماس در مذاکرات روز ۱۲ تیر موافقت کرده بود که هرش گلدبرگ- پولین را به این دلیل که مجروح بود و کارمل گات و عدن یروشلمی را به دلیل زن بودن آنها آزاد کند.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، ۲۸ خرداد ۱۴۰۳ – ۱۷ ژوئن ۲۰۲۴، کابینه جنگ شش نفره را منحل کرد، تصمیمی که در پی کنارهگیری دو عضو مهم میانهرو کابینه جنگ یعنی بنی گانتس، رهبر اپوزیسیون میانهرو و همپیمانش گادی آیزنکوت گرفته شد. به گزارش رسانههای اسرائیل حالا تصمیمگیری در موضوعهای حساس مانند جنگ غزه را جمع کوچکتری اتخاذ خواهد کرد.
از زمان استعفای گانتس در هشت روز پیش از آن تاریخ که به دلیل «فقدان استراتژی» برای جنگ صورت گرفت، وزرای راست افراطی تقاضاهایی را برای جانشینی او مطرح کرده بودند.
با انحلال کابینه جنگ، نتانیاهو سعی کرده است از قرار گرفتن در موقعیتهای دشوار در مقابل شرکای دولت ائتلافی و متحدان بینالمللی اجتناب کند.
سخنگوی ارتش اسرائیل تاکید کرده است که این اقدام بر «سلسله مراتب فرماندهی ارتش» تاثیر نخواهد گذاشت.
گانتس و آقای آیزنکوت چند روز پس از آغاز جنگ در ماه اکتبر در دولت وحدت ملی به ائتلاف راستگرای آقای نتانیاهو پیوستند.
این دو رئیس سابق ستاد ارتش اسرائیل در نهم ژوئن استعفای خود را اعلام کردند و گانتس گفت که نحوه رهبری نخستوزیر «ما را از نزدیک شدن به پیروزی واقعی باز میدارد.»
بلافاصله پس از آن، ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی راست افراطی گفت که به آقای نتانیاهو نامه نوشته و خواستار پیوستن به کابینه جنگ شده است.
بر اساس گزارشها، نتانیاهو به وزرا اطلاع داد که تصمیم گرفته است به جای آوردن اعضای جدید، کابینه جنگ را منحل کند.
به گزارش جروزالم پست، او گفت با رفتن گانتس دیگر نیازی به این کابینه نیست.
روزنامه هاآرتص هم گزارش داده که برخی از موضوعاتی که قبلا توسط کابینه جنگ مورد بحث قرار گرفته بود، به کابینه امنیتی ۱۴ نفره که شامل بن گویر و بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی راست افراطی است، منتقل خواهد شد.
بر اساس این گزارش تصمیمات حساس در یک «جمع مشورتی کوچکتر» بررسی خواهد شد که انتظار میرود یواو گالانت، وزیر دفاع، ران درمر، وزیر امور استراتژیک و آریه دری، رئیس حزب افراطی ارتدوکس شاس، در آن حضور داشته باشند. این سه نفر به همراه نخستوزیر، گانتس و آیزنکوت، در کابینه جنگ حضور داشتند.
دانیل هاگاری، سخنگوی ارشد ارتش اسرائیل، تاکید کرد که انحلال کابینه جنگ برعملیات ارتش تأثیری نخواهد گذاشت.
او به خبرنگاران گفت: «اعضای کابینه تغییر میکند، روشها تغییر میکند، اما ما ردهبندی خود را داریم، ما زنجیره فرماندهی را میشناسیم. ما طبق زنجیره فرماندهی کار میکنیم، این دموکراسی است.»
همزمان با تشدید تنشهای اسرائیل در کرانه باختری برای پنجمین روز متوالی، درگیریهای خونین در شهر جنین و اردوگاه آن همچنان ادامه دارد.
این درگیریها تا این لحظه منجر به کشتهشدن ۲۲ فلسطینی و چهار سرباز و افسر اسرائیلی شده است. طبق گفته منابع محلی، «نیروهای ارتش اسرائیل با به آتشکشیدن بخشی از اموال عمومی و خصوصی، گلولههای واقعی و بمبهای گازی را به سمت ساکنان اردوگاه جنین شلیک میکنند.»
این منابع افزودند که نبردها در سرتاسر جنین ادامه دارد که خیابانهای آن به جز تردد خودروهای نظامی اسرائیل، خالی از حرکت است و پهپادهای اسرائیلی نیز در حریم هوایی آن در پروازند.
از سویی ارتش اسرائیل اعلام کرد که این عملیات را برای «مبارزه با تروریسم» آغاز کرده و خودروهای زرهی را با پشتیبانی نیروی هوایی به جنین، طولکرم، طوباس و اردوگاههای آنها فرستاده است.
منابع مزبور خاطرنشان کردند که آب ۸۰ درصد شهر و کل اردوگاه به دلیل تخریب شبکهها و عدم دسترسی اکیپهای فنی به آن شبکهها برای انتقال آنها به مناطق دیگر، قطع شده است.
محمد الحورانی، از اعضای شورای انقلابی جنبش فتح، تاکید کرد که عملیات نظامی اسرائیل در کرانه باختری با هدف کوچ اجباری فلسطینیان انجام میشود.
الحورانی شامگاه شنبه ۱۰ شهریور در اظهاراتی به العربیه گفت: «حماس خواستار تشدید تنش در کرانه باختری است که با خواستههای آن برای آتشبس در نوار غزه، سازگار نیست>»
الحورانی همچنین با این بیان که فراخوانهای حماس برای تشدید تنش در کرانه باختری، بیانگر احتمال تبدیل اوضاع به«شرایطی تراژیک» است، افزود: «حماس را به عدم تشدید تنش در کرانه باختری، فرا میخوانیم.»
او خاطرنشان کرد: «انتصاب افسری از سوی اسرائیل برای اداره غزه با هدف تداوم جنگ است و به اشغال دائمی نوار غزه خواهد انجامید.»
به گفته این منابع در پی بمبارانهای مکرر اسرائیل شهر جنین دچار ویرانیهای عظیم گشته و خیابانهای آن عملا به شهر ارواح تبدیل شده است.
کرانه باختری بهویژه منطقه جنین برای چهارمین روز متوالی صحنه درگیریهای متناوب بین نیروهای اسرائیلی و افراد مسلح فلسطینی بوده است.
خبرنگار العربیه گزارش داد که این درگیریها در اردوگاه جنین به صورت متناوب در محلههای این اردوگاه و شماری از محورهای شهر جنین ادامه داشته و تکتیراندازان روی پشتبام خانهها مستقر شدهاند.
گستردگی ویرانیها در این شهر به ویژه در محله شرقی و داخل اردوگاه بسیار زیاد است و عملیات اسرائیل برای چهارمین روز در میان محاصره شدید شهر، ادامه دارد.
او از ورود شمار زیادی از نیروهای کمکی نظامی اسرائیل به داخل این اردوگاه خبر داد.
وزارت بهداشت فلسطین نیز اعلام کرد، تعداد قربانیان از چهارشنبه گذشته به ۲۰ نفر رسیده است
نوار غزه نیز از صبح شنبه هدف چندین حمله هوایی اسرائیل قرار گرفت.
طی این حملات هوایی، خانه محل سکونت کارمندان سازمان «آشپزخانه جهانی» که خدمات غذایی به آوارگان ارائه میدهد، نیز هدف نیروهای اسرائیلی قرار گرفت.
این سازمان پیشتر در اول آوریل در نوار غزه هم هدف حمله اسرائیل قرار گرفت که منجر به کشته شدن ۷ نفر از کارکنان آن شد.
آپارتمانی مسکونی در منطقه تل قلیبو در اطراف بیمارستان اندونزی در شهرک بیت لاهیا واقع در شمال غزه نیز بمباران شد.
حملات نظامی اسرائیل به چهار اردوگاه پناهندگان و تقریبا هر شهر در شمال کرانه باختری اشغالی با استفاده از تسلیحات جنگی، فرودهای هلیکوپتری به سبک کماندویی، پهپادها و بولدوزرها، نمیتوان به عنوان پاسخی به جنگ غزه دستهبندی کرد.
این حملات بسیار فراتر از یک عملیات «مقابله با تروریسم» است که اسرائیل ادعا میکند.
حملات زمینی و هوایی به جنین، طولکرم و طوباس، همراه با محاصره و بستن بیمارستانها و بازداشت پزشکان، همگی به جمعیت غیرنظامی معطوف شده است، درست همانطور که در غزه بود.
بولدوزرها نه برای باز کردن راهی برای تانکها، بلکه برای کندن لولههای آب و زهکشیهای حیاتی برای زندگی وارد عمل میشوند، با علم کامل به اینکه در شش ماه آینده، کرانه باختری اشغالی با شیوع بیماریهای بزرگ و اپیدمیها مواجه خواهد شد، درست همانطور که اکنون در غزه رخ داده است.
با آغاز جنگ غزه در ۷ اکتبر گذشته، حملات شهرکنشینان افراطی به غیرنظامیان فلسطینی در کرانه باختری افزایش یافته بهطوری که بنابر آمار فلسطیینی، نزدیک به ۷۰۰ نفر طی این بازه به ضرب گلوله شهرکنشینان یا نیروهای اسرائیلی کشته شدند.
این وضعیت، حتی دولت آمریکا نیز را بر آن داشت تا تحریمهایی را علیه شماری از گروههای افراطی اسرائیل به مورد اجرا بگذارد. اتحادیه اروپایی نیز تهدید کرده، ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی که چهره شاخص مشوق این دست از حملات شهرکنشینان اسرائیلی است را مشمول تحریم کند.
منابع فلسطینی روز شنبه دهم شهریور اعلام کردند که عملیات نظامی اسرائیل که از روز چهارشنبه در کرانه باختری آغاز شد تاکنون به کشته شدن ۲۰ فلسطینی منجر شده است.
حدود نیم میلیون یهودی در بیش از ۱۳۰ شهرک در مناطق اشغالی کرانه غربی، بدون احتساب بیتالمقدس شرقی، زندگی میکنند.
همچنین برآورد میشود که حدود سه میلیون فلسطینی در این مناطق سکونت دارند. جوامع فلسطینی و یهودی عمدتا جدا از یکدیگر زندگی میکنند.
این شهرکهای بحثبرانگیز، دهههاست که از سوی سازمان ملل غیرقانونی تلقی میشوند؛ موضعی که دیوان بینالمللی دادگستری هم در ماه ژوئیه بر آن تاکید کرد. پس چرا اسرائیل همچنان به ساخت این شهرکها ادامه میدهد؟
شهرکهای اسرائیلی چه مناطقی هستند؟
این شهرکها جوامعی هستند که اسرائیل در سرزمینهایی تاسیس کرده که در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ تصرف کرد. این مناطق شامل کرانه غربی رود اردن، بیتالمقدس شرقی و بلندیهای جولان میشود. قبل از آن کرانه غربی و بیتالمقدس شرقی، در پی جنگ اعراب و اسرائیل در سالهای ۱۹۴۸ تا ۱۹۴۹ تحت اشغال اردن بودند.
اسرائیل، همچنین در مناطقی از نوار غزه که در جنگ سال ۱۹۶۷ از مصر گرفته بود، شهرکهایی تاسیس کرده بود اما آن شهرکها را در سال ۲۰۰۵، هنگام خروج از این منطقه برچید. اسرائیل شهرکهایی هم در شبه جزیره سینا که در سال ۱۹۶۷ از مصر تصرف کرده بود، ساخت اما سال ۱۹۸۲ آنها را هم به عنوان بخشی از توافق صلح با قاهره از بین برد.
این شهرکها در سراسر قلمرو سرزمینهای فلسطینی پراکنده هستند و نیروهای نظامی اسرائیلی از آنها محافظت میکنند. همین باعث میشود این مناطق برای مردم عادی فلسطینی غیرقابل دسترس باشد، مگر آن که کسب و کارهای اسرائیلی آنها را برای کار در شهرکها استخدام کنند. در نتیجه، شهرهای فلسطینی عملا از یکدیگر جدا شدهاند که به نوبه خود ارتباطات ترابری و توسعه زیرساختها را در قلمرو فلسطینیها دشوار میکند.
شهرکهای کرانه غربی با «پاسگاهها» تفاوت دارند. شهرکها بر اساس قوانین بینالمللی غیرقانونی هستند، اما قوانین اسرائیل آنها را قانونی میداند. پاسگاهها طبق قوانین اسرائیل غیرقانونی محسوب میشوند، چون بدون مجوز دولت اسرائیل ساخته شدهاند.
چه کسی کرانه غربی را اداره میکند؟
در سالهای ۱۹۹۳ و ۱۹۹۵ میلادی، اسرائیل پیمانهای اسلو را با فلسطینیان امضاء کرد که منجر به تاسیس یک دولت موقت در کرانه غربی و غزه شد که با نام «تشکیلات خودگردان فلسطینی» شناخته میشود.
در حالی که تشکیلات خودگردان فلسطینی اداره شهرهای بزرگ فلسطینی را بر عهده دارد، اسرائیل کنترل تقریبا انحصاری خود بر ۶۰ درصد از مناطق کرانه غربی را (که با عنوان منطقه C شناخته میشود) حفظ کرده و نظارت بر اجرای قانون، برنامهریزی و ساخت و ساز را در این مناطق بر عهده دارد.
اندازه شهرکها متفاوت است. بعضی فقط چند صد نفر جمعیت دارند، در حالی که در بعضی دیگر دهها هزار اسرائیلی زندگی میکنند.
بر اساس گزارش اخیر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، بین ۱ نوامبر ۲۰۲۲ تا ۳۱ اکتبر ۲۰۲۳، حدود ۲۴ هزار و ۳۰۰ واحد مسکونی در داخل شهرکهای اسرائیلی موجود در منطقه C در کرانه غربی، ساخته شدهاند یا برای ساخت مجوز گرفتهاند. این بیشترین تعداد ثبتشده از زمان آغاز رصد کردن ساخت و سازها در سال ۲۰۱۷ بوده است. این رقم شامل حدود ۹۶۷۰ واحد مسکونی جدید در بیتالمقدس شرقی هم میشود.
تصاویر ماهوارهای، همچنین نشان میدهند که چگونه شهرکها در طول زمان گسترش یافتهاند. برای مثال، در سال ۲۰۰۴، شهرک گیوات زیو حدود ۱۰ هزار نفر جمعیت داشت. اکنون جمعیت آن به ۱۷ هزار نفر رسیده است. این شهرک به سمت غرب گسترش یافته و خانههای جدید، یک کنیسه و یک مرکز خرید به آن اضافه شده است.
مودیعین عیلیت، بزرگترین شهرک است که ۷۳ هزار و ۸۰ نفر جمعیت دارد. در ۱۵ سال گذشته، جمعیت این شهرک سه برابر شده است. این اطلاعات را گروه «اکنون صلح» که مخالف شهرکسازی است، جمعآوری کرده است.
چرا یهودیان میخواهند در کرانه غربی زندگی کنند؟
عدهای تصمیم میگیرند به شهرکها نقل مکان کنند چون یارانههای دولت اسرائیل باعث میشود هزینههای مسکن ارزانتر باشد و بتوانند کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.
گروهی دیگر به این مناطق میروند تا در جوامع به شدت مذهبی زندگی کنند و معتقدند که بر اساس تفسیر آنها از کتاب مقدس عبرانی، خداوند به آنها اجازه سکونت در آنجا را داده است. یک سوم از جوامع شهرکنشینان، ارتدکسهای افراطی هستند. این جوامع اغلب از خانوادههای بزرگی تشکیل شده که عموما فقیرتر هستند، و به همین دلیل کیفیت زندگی یک عامل مهم است.
اما برخی جوامع به شهرکها به عنوان یک ایدئولوژی باور دارند؛ این که حق زندگی در آنجا را دارند چون معتقدند که این مناطق سرزمین اجدادی یهودیان است.
شهرکنشینان در کرانه غربی تحت حکومت غیرنظامی اسرائیل قرار میگیرند و جادهها و خطوط حمل و نقل خود را دارند. اما فلسطینیان در این قلمرو، تحت حکومت نظامی اسرائیل قرار دارند و بنابراین باید از ایستهای بازرسی نظامی اسرائیل عبور کنند.
بسیاری از شهرکنشینان مسلح هستند و حملات مرگباری علیه غیرنظامیان فلسطینی انجام دادهاند. در ماه اوت، همزمان با تشدید خشونت شهرکنشینان علیه فلسطینیها، آمریکا تحریمهایی علیه «هاشومر یوش»، گروه شهرکنشین اسرائیلی، و اسحاق لوی فیلانت، یک نگهبان امنیتی غیرنظامی، اعمال کرد.
آمریکا فیلانت را متهم کرد که اوایل امسال ایستهای بازرسی ایجاد کرده و گشتزنیهایی برای «تعقیب و حمله به فلسطینیان در زمینهای آنها و اخراج اجباری آنها» ترتیب داده است. آمریکا همچنین گفت که گروه هاشومر یوش روستای فلسطینی خربه زنوتا را حصارکشی کرده و از بازگشت ساکنان آواره آن به خانههایشان جلوگیری کرده است.
وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیهای گفت: «خشونتهای افراطی شهرکنشینان در کرانه غربی باعث رنج شدید انسانی میشود، به امنیت اسرائیل آسیب میزند، و چشمانداز صلح و ثبات در منطقه را تضعیف میکند.»
«ضروری است که دولت اسرائیل، هر فرد و نهادی را که مسئول خشونت علیه غیرنظامیان در کرانه غربی است، پاسخگو کند.»
شهرکها از کدام حمایت سیاسی برخوردارند؟
پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۶۷، ایگال آلون، سیاستمدار اسرائیلی، طرحی سیاسی را تدوین کرد که هدف آن به حداکثر رساندن امنیت اسرائیل و در عین حال به حداقل رساندن افزایش جمعیت اقلیت عرب اسرائیل بود.
طرح آلون، که با همین نام شناخته شد، بر اساس این باور بود که حاکمیت اسرائیل بر بخش بزرگی از اراضی تحت اشغال آن، برای دفاع از اسرائیل ضروری است.
از زمان جنگ ۱۹۶۷، تمام دولتهای اسرائیل به گسترش جمعیت شهرکنشینان در سرزمینهای اشغالی ادامه دادهاند.
دولت فعلی اسرائیل به شدت شهرکنشینی را تشویق کرده است. این دولت، بهعنوان راستگراترین و ملیگراترین دولت اسرائیل تا امروز، آشکارا قصد خود را برای دو برابر کردن جمعیت شهرکنشینان و رساندن آن به یک میلیون نفر اعلام کرده است و فعالان قدیمی شهرکنشینان در پستهای کلیدی کابینه حضور دارند.
کانال ۱۲ اسرائیل در ماه آوریل گزارش داد که بتسالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل، در حال فشار آوردن برای آغاز فرایند قانونیسازی ۶۸ پاسگاه غیرقانونی در کرانه غربی است.
برخی از این پاسگاهها (که بدون مجوز ساخته شده بودند) بعدا از سوی دولت به رسمیت شناخته شدند.
قوانین بینالمللی چه میگوید؟
بیشتر کشورهای عضو سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا میگویند که شهرکهای اسرائیلی در کرانه غربی ناقض قوانین بینالمللی هستند.
قطعنامههای سازمان ملل، هم در سال ۱۹۷۹ و هم در سال ۲۰۱۶ شهرکها را غیرقانونی اعلام کرد و دیوان بینالمللی دادگستری در اظهار نظری مهم در ماه ژوئیه گفت که اشغال سرزمینهای فلسطینی از سوی اسرائیل مغایر قوانین بینالمللی است.
این دیوان گفت که اسرائیل باید فعالیت شهرکنشینی در مناطق اشغالی کرانه غربی و بیتالمقدس شرقی را متوقف کند و به اشغال «غیرقانونی» این مناطق و نوار غزه در اسرع وقت پایان دهد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در واکنش گفت که دادگاه «تصمیمی مبتنی بر دروغ» گرفته است.
بسیاری از دولتها نیز معتقدند که شهرکهای اسرائیلی، کنوانسیون چهارم ژنو مصوب سال ۱۹۴۹ را نقض میکنند. در ماده ۴۹ این کنوانسیون آمده است: «قدرت اشغالگر نباید بخشی از جمعیت غیر نظامی خود را به قلمرو اشغالی منتقل یا تبعید کند.»
اسرائیل غیر قانونی بودن شهرکهایش را انکار میکند. دولت اسرائیل در سال ۲۰۱۲، گزارش کمیسیون لوی را منتشر کرد که در آن اعمال کنوانسیون چهارم ژنو بر کرانه غربی رد شده بود. این گزارش استدلال میکرد که کرانه غربی هرگز بخشی مشروع از هیچ حکومت عربی نبوده است.
این گزارش میگوید که حق قانونی شهرکنشینی یهودیان در آنجا، همانطور که از سوی قیمومت جامعه ملل برای فلسطین در سال ۱۹۲۲ به رسمیت شناخته شده بود، تحت منشور سازمان ملل متحد محفوظ مانده است.
دولت اسرائیل، دست پلیس و نهادهای امنیتی را باز گذاشته است تا هرگونه مخالفت با جنگ را سرکوب کنند. برای مثال، پلیس اسرائیل و ایتامار بنگویر، وزیر امنیت عمومی اسرائیل، روز دوشنبه دفتر منطقهای حزب کمونیست اسرائیل (CPI)را در حیفا بستند. آنها هدف از این اقدام را جلوگیری از سازماندهی فعالیتهای ضد جنگ و ضد نسلکشی توسط این حزب عنوان کردند.
به گزارش «پیپلز ورلد» در روز دوشنبه، پلیس از ریم حزان، دبیر حزب کمونیست اسرائیل در منطقه حیفا، برای بار دوم دعوت کرد و او را در مورد اقدامات این حزب بازجویی کرد. پس از این بازجویی، پلیس اعلام کرد که دفتر حزب بسته خواهد شد. پلیس اظهار داشت که هدف از این اقدام جلوگیری از نمایش فیلم «جنین، جنین» ساخته محمد بکری و سازماندهی فعالیتها علیه جنگ تهاجمی به غزه است.
در بیانیهای، حزب کمونیست اسرائیل و جبهه دموکراتیک برای صلح و برابری (حداش) این اقدام را محکوم کرده و اظهار داشتند: «این نشاندهنده عمق عملکرد فاشیستی است که بر فعالیتهای سیاسی و حزبی در کشور که علیه جنگ و سیاستهای این دولت است، تأثیر میگذارد.» این دو سازمان مخالفت خود را با سیاستهای بنیامین نتانیاهو و بنگویر اعلام کردند.
آنها اعلام کردند که «فعالیتهای ضد جنگ تا زمانی که این جنگ جنایتکارانه علیه نوار غزه پایان نیابد، ادامه خواهد یافت.»
بلافاصله پس از صدور دستور تعطیلی، جلسهای اضطراری از رهبری منطقهای حزب کمونیست اسرائیل در حیفا برگزار شد. در این جلسه، نمایندگان ارشد حزب کمونیست اسرائیل و حدش نیز حضور داشتند. در همین حین، تصمیماتی برای اعتراض به این تصمیم گرفته شد و از جمله تظاهراتی در عصر دوشنبه سازماندهی شد. از مناطق اشغالی فلسطین نیز اعلام همبستگی صورت گرفت. در نامهای به حزب کمونیست اسرائیل، حزب خلق فلسطین اعلام کرد:
«تمامی اقدامات سرکوبگرانه جنایتکارانه که علیه جایگاه، فعالیتها و دفاتر حزب شما و حدش انجام میشود، بخشی از سیاست فاشیستی دولت اشغالگر و دستگاههای آن علیه مردم ما و نیروهایی است که با جنگ و اشغالگری مخالفند.»
در این نامه همچنین آمده است: «حزب خلق این آزارها و تمامی اقدامات اشغالگری را محکوم میکند و همبستگی خود را با رفیق حزان، حزب شما و ائتلاف پیروزمند شما اعلام میدارد. این حزب اعتماد خود را به استواری و مواضع شما برای مبارزه مشترک و متحدانه علیه اشغالگری و فاشیسم تایید میکند.»
حزب کمونیست اسرائیل، تنها حزبی در اسرائیل است که هم اعضای فلسطینی و هم اعضای یهودی دارد. حزب کمونیست اسرائیل جنگ در فلسطین را یک درگیری ملی-مذهبی نمیداند، بلکه آن را به عنوان یک درگیری طبقاتی میبیند و رفتار ارتش اسرائیل را «جنایات یک دولت فاشیستی و راستگرای اسرائیلی» تلقی میکند.
صد نفر از فعالان حزب حدش و حزب کمونیست اسرائیل (CPI)، از جمله ایمن عوده عضو کنست و عصام مخول عضو سابق کنست، روز دوشنبه شب، ۲۶ اوت، علیه تصمیم پلیس برای بستن باشگاه حزب کمونیست در وادی نسناس تجمع کردند. این تجمع به دلیل برنامهریزی برای نمایش فیلم «جنین، جنین ۲» در همان شب صورت گرفت.
پلیس اسرائیل روز دوشنبه دفاتر حزب کمونیست اسرائیل (CPI) در حیفا را بست. به گزارش روزنامه «زو هدارخ»، پلیس سپس ریم حازان، دبیر شعبه حیفا حزب حدش و دبیر امور بینالملل حزب کمونیست اسرائیل، را برای برگزاری جلسهای در مورد قصد شعبه برای نمایش فیلم جدید «جنین، جنین ۲» به کارگردانی هنرمند معروف، محمد بکری، احضار کرد.
فیلمی که حزب کمونیست اسرائیل قصد داشت آن را به نمایش بگذارد، دنبالهای بر فیلم سال ۲۰۰۳ «جنین، جنین» است که به اشغال نظامی شهر جنین در کرانه باختری در جریان عملیات سپر دفاعی در اوج انتفاضه دوم پرداخته است. در سال ۲۰۲۲، دیوان عالی اسرائیل حکم نهایی خود را صادر کرد و نمایش فیلم «جنین، جنین» را ممنوع اعلام کرد.
اداله خواستار دخالت دادستان کل برای اطمینان از عدم ممانعت پلیس از نمایش فیلم «جنین، جنین«
اداله، مرکز حقوق اقلیتهای عرب در اسرائیل، در تاریخ ۲۷ اوت نامهای فوری به گالی باهاراو-میارا، دادستان کل اسرائیل، ارسال کرد. این نامه در پی بسته شدن موقت شعبه حزب کمونیست اسرائیل (CPI)در حیفا توسط پلیس در شب دوشنبه به منظور جلوگیری از نمایش برنامهریزیشده فیلم «جنین، جنین» به کارگردانی محمد بکری ارسال شد.
اداله خواستار آن شد که دادستان کل فورا دخالت کرده و به آزار و اذیت سیاسی مداوم توسط پلیس علیه فعالیتهای حزب کمونیست اسرائیل پایان دهد. این نامه به نمایندگی از ریم حازان، دبیر حزب کمونیست اسرائیل در منطقه حیفا، که برای دو بازجویی پلیس در مورد برنامهریزی نمایش فیلم احضار شده بود، ارسال شد. این رویداد به عنوان یک جمعآوری کمک مالی برای کمپین «#فکر_کن_درباره_غزه» برنامهریزی شده بود که علاوه بر نمایش فیلم و صحبت با بکری، قرار بود کمکهای مالی برای این کمپین جمعآوری شود.
فیلم «جنین، جنین» مصاحبههایی با ساکنان اردوگاه پناهندگان جنین انجام میدهد، با توجه به حملات مکرر به این اردوگاه در سالهای اخیر. این فیلم به دنبال مستند قبلی بکری، «جنین، جنین»، که ۲۲ سال پیش منتشر شد و به شدت به نقض حقوق بشر توسط ارتش اسرائیل در جنین در پی انتفاضه دوم انتقاد داشت، ساخته شده است.
در سال ۲۰۲۱، دیوان عالی اسرائیل در یک اقدام شدید سیاسی علیه بکری، در یک پرونده افترا که توسط سربازانی که در فیلم به تصویر کشیده شده بودند مطرح شده بود، علیه او حکم صادر کرد. دادگاه نمایش فیلم «جنین، جنین» در اسرائیل را ممنوع کرد و بکری را ملزم به پرداخت خسارت به سربازان کرد.
پلیس ریم حازان را برای بازجویی احضار کرد، که پس از بازجویی شب قبل انجام شد. در طی بازجویی قبلی، حازان توضیح داد که فیلم برنامهریزیشده برای نمایش، «جنین، جنین» بکری که ممنوع شده بود، نیست بلکه فیلم جدیدی است. با این حال، حدود نیم ساعت قبل از شروع رویداد، فرمانده ایستگاه پلیس یک دستور اداری برای بستن شعبه صادر کرد و به اطلاعاتی از جمله اطلاعات محرمانه اشاره کرد که ادعا میکرد این رویداد ممکن است «صلح عمومی» را به خطر بیندازد.
در این نامه، وکیل اداله، هدیل ابوصالح، که در بازجویی پلیس با حازان حضور داشت، استدلال کرد که این دستور غیرقانونی است زیرا حقوق آزادی بیان سیاسی و آزادی تجمع برای فعالان و شرکتکنندگان، و همچنین آزادی خلق و بیان کارگردان را نقض میکند. اداله همچنین اشاره کرد که حزب تصمیم گرفته است نمایش لغو شده را برای تاریخ ۹ سپتامبر ۲۰۲۴ در شعبه حیفا دوباره برنامهریزی کند. اداله بنابراین از دادستان کل درخواست کرد که به پلیس حیفا دستور دهد که دوباره مانع برگزاری این رویداد نشود و از هرگونه نقض بیشتر آزادی بیان و تجمع سیاسی شهروندان و ساکنان جلوگیری کند.»
شایان ذکر است که اداله بارها به دادستان کل در مورد آزار و دخالتهای پلیس در شعبه حزب کمونیست اسرائیل در ناصره مراجعه کرده است. این حوادث شامل بازرسیها، مصادره تابلوها و پرچمهای قرمز، و تخریب نقاشی پرچم فلسطین بر دیوار خارجی ساختمان بوده است. اداله هیچ پاسخی از دادستان کل دریافت نکرده است، و بخش تحقیقات پلیس به اداله اطلاع داده است که تحقیقاتی در مورد این حوادث آغاز نخواهد کرد.
این آخرین اقدام پلیس حیفا برای سرکوب آزادی بیان و تجمع است. ایستگاه پلیس حیفا بهطور سیستماتیک تظاهرات عرب-فلسطینی، نمایش پرچمهای فلسطینی و تابلوهای اعتراضی علیه جنگ در غزه را برای چندین ماه ممنوع کرده است. در سه ماه گذشته، بیش از ۵۰ معترض به دلایل غیرقانونی مختلف بازداشت شدهاند. این بازداشتها معمولا منجر به آزادی بازداشتشدگان شده و در برخی موارد، دادگاه حتی موارد را به بخش تحقیقات پلیس ارجاع داده است به دلیل خشونت شدید علیه بازداشتشدگان.
به گفته وکیل اداله، هدیل ابوصالح، «ما از هیچ موردی از زمان حکومت نظامی آگاه نیستیم که پلیس دستور بسته شدن شعبه یک حزب سیاسی در اسرائیل را صادر کرده باشد. ما بارها به مقامات ذیصلاح اسرائیل هشدار دادهایم که پلیس بهطور سیستماتیک از قدرت خود برای آزار و اذیت سیاسی و سرکوب شهروندان فلسطینی در اسرائیل سوءاستفاده میکند. این سوءاستفاده از زمانی که وزیر نژادپرست راستگرای افراطی بنگویر به قدرت رسیده است، به شدت تشدید شده است. پلیس یک کارزار سرکوب انتقاد مشروع از جنگ وحشیانه اسرائیل علیه غزه را رهبری میکند که منجر به صدها بازداشت ناحق با هدف ایجاد ترس و مجازات شده است. با وجود این، دادستان کل کشور و دادستان کل نه تنها اقدامی علیه این کارزار سرکوب و ترساندن انجام ندادهاند، بلکه در برخی موارد حتی به ادامه آن فعالانه کمک کردهاند.»
تظاهرات در مقابل شعبه حزب کمونیست اسرائیل در وادی نسناس، حیفا، علیه تصمیم پلیس برای ممنوعیت نمایش فیلم «جنین، جنین». در میان معترضان، اعضای کنست حدش ایمن عوده و عایده توما-سلیمان و رئیس حدش و عضو سابق کنست عصام مخول نیز حضور داشتند، دوشنبه شب، ۲۶ اوت ۲۰۲۴(عکس: زو هدارخ).
نتیجهگیری
در حالی که جنگ اسرائیل و حماس دهمین ماه را پشت سر گذاشته، ارتش اسرائیل در حال انجام عملیات نظامی گستردهای در کناره باختری است که وضعیت نوار غزه را وخیمتر میکند. ادامه درگیری خشونتآمیز به آواره شدن بیش از ۸۰ درصد جمعیت ۳/۲ میلیون نفری نوار غزه منجر شده است.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، ۹ اکتبر ۲۰۲۳ اعلام کرده بود: «ما غزه را کاملا محاصره میکنیم، نه برق، نه غذا، نه آب و نه سوخت؛ همه چیز تعطیل میشود.» او افزود: «ما با حیوانهای انساننما میجنگیم و مطابق همین عمل میکنیم.» به همین دلیل بود که سازمانهای بشردوستانه و حقوق بشر این تصمیم را جنایت جنگی و نقض حقوق بشر اعلام کردند. پس از مدتی اسرائیل با عقبنشینی اندک از مواضع سرسختانهاش اعلام کرد که اجازه میدهد تنها به بخش جنوبی نوار غزه مقادیر کمی غذا، آب و دارو وارد شود. البته نبود سوخت مورد نیاز برای حفظ زیرساختهای حیاتی غزه پس از قطع آب و برق، شرایط زندگی در نوار غزه را بهشدت دشوار کرده است.
در حالی که از زمان آغاز حمله اسرائیل به نوار غزه تا کنون دهها هزار نفر کشته و زخمی شدهاند، خانهها، مغازهها، بیمارستانها، مساجد، کلیساها، مدارس و جادهها ویران شده است و صدها هزار فلسطینی برای فرار از جنگ خانههایشان را ترک کردهاند، کمکهای بشردوستانه بهمراتب کمتر از میزان نیازمندی ساکنان این منطقه است.
حتی پیش از عملیات هفتم اکتبر نیز، بهدلیل کنترل اسرائيل بر گذرگاههای مرزی، دسترسی ساکنان نوار غزه به کمکهای بشردوستانه محدود بود. پس از حمله اسرائيل به گذرگاه رفح و تصرف آن، ورود کمکهای بشردوستانه به نوار غزه تنها به دو گذرگاه یعنی گذرگاه بیت حانون در شمال و گذرگاه کرم شالوم در جنوب محدود شد. اما سازمان ملل گذرگاه کرم شالوم را ناامن میدانست. در آوریل گذشته که توجه جامعه جهانی به ارسال کمک برای ساکنان نوار غزه معطوف بود، روزانه صدها کامیون حامل کمکهای بشردوستانه وارد نوار غزه میشد. این رقم با گذشت زمان کاهش یافت و دادههای اخیر نشان میدهد که شمار کامیونهای حامل کمک به غزه، بسیار کمتر شده است.
نوار غزه منطقه پهناوری نیست، اما جنگ مستمر بخش وسیعی از این منطقه را ویران کرده است. برای مثال، حدود ۹۲ درصد از جادههای اصلی غزه ویران شده یا بهشدت آسیب دیده است. افزون بر آن، انبارهای نگهداری مواد غذایی و دارو تخریب شده و نبود برق مشکل را چند برابر کرده است. در حال حاضر، تنها گزینه برای نگهداری دارو و مواد غذایی، استفاده از کامیونهای یخچالدار است، اما توسل به این گزینه افزون بر چالشهای دیگر به افزایش هزینه منجر میشود.
تا کنون صدها نفر از امدادگران بهدلیل بمبارانهای اسرائیل جانشان را از دست دادهاند. افزایش ناامنی باعث شده است بسیاری از کارکنان سازمانهای امدادرسانی دست از کار بکشند.
شایان ذکر است که چندین دور مذاکرات طی ماههای اخیر، بدون دستیابی به توافقی برای پایان جنگ ویرانگر در غزه به نتیجه نرسیده است.
تنها کارگران و نیروهای چپ و آزادیخواه ضدجنگ اسرائیل با حامیان بینالمللی خود میتوانند به این جنگ خونین و نسلکشی پایان دهند و به رسمیت شناختن حق تعیین سرنوشت مردم رنجدیده فلسطین را به دولت اسرائیل تحمیل کنند.
یکشنبه یازدهم شهریور ۱۴۰۳- یکم سپتامبر ۲۰۲۴