در خاور میانه چه خبر است؟
عبدالصمد ازهر ۲۵ / ۱۰ / ۲۰۲۳
تراکم غیر موجه این شمار عظیم کشتی های طیاره بردار، کشتی های جنگی، واحدهای یورش سریع، یونت های مدافعه هوایی با ده ها وسایط و پرسونل کمکی به علاوه هزاران نیروی انسانی در سواحل شرقی مدیترانه از سوی امریکا به چه منظوری بوده می تواند؟ آیا این همه برای حمایت اسراییل از شر حماس است؟ آیا ارتش اسراییل که همه روزه ایران را به حمله تهدید می کند، سوریه را پیوسته بمبارد می کند، در پیشرفت ساینس و تکنالوژی سرآمد جهان بوده فروش گسترده اسلحه آن بازار های نظامی جهان را درنوردیده است، أنقدر ناتوان است که در مقابله با حماس و حامیان آن چون حزب الله کم آید؟ چرا اسراییل از امریکا خواستار اسلحه، مهمات و پول شد؟
اظهارات نتنیاهو صدراعظم اسراییل بعد از حمله حماس و ایستاده گی امریکا و یارانش در حمایت از وی، پرده از نیات شوم بر می دارد. وی با نشان دادن عضلات و انداختن باد در غبغب اعلان کرد که حماس را خواهد روفت و نقشه ي خاور میانه را تغییر خواهد داد. این به چه معنا بوده می تواند؟
همان گونه که از هفتم اکتوبر تا کنون شاهدیم، کشتار جمعی ساکنان غزه، قطع آب، برق، غذا، دوا و مواد سوخت، وادار کردن زنده مانده ها به ترک دیار، بمباران شان در جریان کوچ و مجبور ساختن شان به فرار به شبه جزیره سینا در مصر زیر پرده ي روبیدن حماس، بخش نخست این سیناریو است، که هدف آن تخلیه کامل غزه از فلسطینی ها و تمدید قلمرو بر تمام این سرزمین می باشد. در ساحه ي اشغالی غربی رود اردن، جایی که مرکزیت حکومت خودگردان فلسطین است، نیز شاهدیم که ماه ها قبل از هفتم اکتوبر حملات اسراییل بر اردوگاه های آواره گان، کشتارها و دستگیری های متوالی جریان داشته از هفتم اکتوبر به بعد شدت و قساوت دران فزونی چشمگیر یافته مظاهرات اعتراضی در همبسته گی با ساکنان غزه را با تانک و توپ کوبیده می روند. تا جایی که یک مسجد را نیز به بهانه ی این که تونلی در زیر آن وجود داشت، با طیار ه بمبارد کردند. کس نپرسید اگر تونل بود، پس طویل بود و صرفاً در زیر مسجد بوده نمی توانست و در برخ خارج مسجد هم می توانست تخریب شود. معلوم است پیش زمینه ها را برای راندن ساکنان این بخش نیز در آجندا دارند. البته با پشتیبانی امریکا و غرب این مامول سهلتر قابل اجرا می گردد.
فراتر از آن، بخش دیگر این سیناریو می تواند لبنان پارچه پارچه و از نگاه اقتصادی کاملاً ساقط شده را زیر بهانه ی ریشه کن کردن حزب الله، به خاکدان مبدل و از هستی به نیستی برد.
احتمال دیگر، بعد از یکطرفه کردن کار با حماس و حزب الله، می تواند سوریه و شخص بشار اسد باشد که یکی از آرمان ای امریکا از دیر زمان این بوده که او را به سرنوشت معمر القذافی و صدام حسین دچار گرداند.
تنها خطری که اسراییل و امریکا در بر ابر این برنامه می دیدند مداخله ایران و نیابتی های آن بود. در برابر این خطر بایست بر دشمنی تاریخی اعراب با ایران و دوستی عنعنوی آنها با امریکا و انگلیس و همچنان بر به رسمیت شناسی ها و نزدیک شدن های شان با اسراییل حساب می شد. ولی سفرهای بلینکن وزیر امور خارجه امریکا به کشورهای عر بی خاور میانه و نزدیک نه تنها مثمر ثمری نشد بلکه همان طور که دیدیم ملک عبدالله شاه اردن که در تبعیتش از انگلیس و امریکا شهره ی عام و خاص است، نیز به نافرمانی برخاست و نشست چهارگانه به اشتراک سران امریکا، مصر، اردن و فلسطین را که به فرمایش بایدن پلانگذاری شده بود، بعد از ابا ورزیدن محمود عباس از اشتراک در آن در واکنش به بمباران جنایتکارانه اسراییل بر شفاخانه اهلی عرب، ملغا اعلان کرد. عبدالفتاح السیسی رییس جمهور مصر نیز فرمایش بایدن را در مورد گشایش گذرگاه رفح به رخ پناه جویان غزه نپذیرفت و بقیه کشورهای اسلامی و بسا کشورهای دیگرِ نسبتاً فارغ از بنده گی، این کوچ دادن و تصفیه ی جمعی را محکوم و خلاف قوانین بین الملل و ارزش های بشری خواندند. حتا در شورای امنیت، جایی که امریکا همیشه دست بالا دارد، مخالفت امریکا در برابر قطعنامه پیشنهادی برازیل، رییس دوره ای شورای امنیت، مبنی بر درخواست آتش بس به منظور رسانیدن کمک های بشردوستانه، از سوی کشورهای دیگر پشتیبانی نشد و امریکا در برابر این قطعنامه از ویتو استفاده کرد. در کشورهای اروپایی نیز اخیراً شک و تردیدهایی در تایید بلاشرط اسراییل رونما شده اکنون بر مراعات قوانین بین المللی، حفاظت از جان مردمان ملکی و آتش بس بشر دوستانه تاکید صورت می گیرد.
در جهت دیگر، رغم ممانعت و غیر قانونی خواندن آن از سوی شماری از حکومت های اروپایی، اعتراضات و مظاهرات در اروپا و سراسر گیتی بر ضد عملیات نسل کشی اسراییل صورت گرفت و دامنه این اعتراض ها گسترده تر شده می رود.
این همه از یک طرف نشان دهنده کم رنگ شدن جایگاه حاکمانه امریکا به مثابه یگانه ابر قدرت جهانی بوده و از سوی دیگر و اضافه بران خشم و اعتراض جهانی، این حاکمیت را نیز تکان داده اکنون در زبان از حفاظت ملکی ها هم یاد می کند. اما در عین تظاهر به چهره بشری، با تاکید مکرر بر حق اسراییل در دفاع از خود با سیلی از اسلحه، مهمات و پول در این آتش نسل کشی روغن می ریزد.
شرق مدیترانه، جایی که نیروهای بحری امریکا مستقر شده اند، د ر نزدیکی بحیره ی سیاه واقع بوده از طریق آبناهای دردانیل و باسفور به سرعت می توانند به آنجا داخل و روسیه و اوکراین را مورد تهدید قرار دهند. به همین دلیل است که روسیه نیز نیرو های بحری خود را در بحیره سیاه به حالت آماده باش درآورده از طریق گزمه های هوایی نیز منطقه را زیر نظر دارد. گفته می شود که کشتی های بزرگ طیاره بردار را نیز به مدیترانه ارسال کرده است. یک خبر دیگر حاکی از ارسال شش کشتی چینی به منطقه، مرکب از طیاره بردار و جنگی، می باشد. این خبر اخیر را شخص قابل اعتمادی گفت که از رسانه های روسی و چینی شنیده و دیده است، می گویند رزاق مامون هم این خبر را تایید کرده است. اما به دلیل این که من خودم تا کنون از هیچ رسانه وطنی و جهانی نشنیده ام، نمی توانم روی آن تاکید کنم. اما قابل قبول است که این کشورهای بزرگ و رقیب امریکا نمی توانند در برابر چنین جا به جایی غیر متعارف نیروها، بی تفاوت مانده در فکر عکس العمل و دفاع از خود نباشند. نیابتی های ایران هم با ۱۳ بار حمله های راکت و طیاره های بی پیلوت( پهباد) بر پایگاه های امریکا در عراق و سوریه مزاحمت هایی برای امریکا خلق کرده اند.
موضع اعلان شده هر یک از روسیه وچین در قبال حوادث فلسطین مشابه بوده بر ضد جنگ و خواستار حل جذری معضله از طریق تشکیل دولت مستقل فلسطین مطابق به فیصله های قبلی شورای امنیت ملل متحد می باشند. موضوع لزوم موجودیت دو دولت مستقل فلسطین و اسراییل از سوی امریکا و اروپا نیز همواره تایید شده ولی در عمل از مواضع اشغالگرانه و تجاوزکارانه اسراییل حمایت کرده اند.
در یک انکشاف تازه، آقای انتونیو گوتیرس سرمنشی ملل متحد دیروز دوشنبه ۲۴ اکتوبر برای اولین بار احتیاط را کنار گذاشت و خلاف میل امریکا، اسراییل و یاران غربی، خلاصه یی از حقایق تاریخی تلخ، خونبار و مظلومانه مردم فلسطین را بیان و تصریح کرد که چگونه به صورت سیستماتیک مورد تجاوز، غصب متداوم زمین، تخریب خانه ها و مزارع، تعمیر شهرک ها بر روی زمین های غصب شده، کشتارها، دستگیری ها، محاصره کامل و متلاشی کردن اقتصاد قرار گرفته اند. وی وضع حاضر را با بندش ابتدایی ترین ضرورت های زنده گی، فاجعه بار و ضد قوانین بشری توصیف کرد. نماینده اسراییل او را حامی حماس خوانده خواستار استعفایش شد. تصور بنده اینست گوتیرس که پیش از این موضعش را در قالب پرنسیپ ها بیان می کرد بعید نیست با این صراحت ها چانس انتخاب دوباره را از دست بدهد.
با اختصار، اوضاع جهان پیش از این هم به دلیل جنگ در اوکراین، خیلی متشنج بود و با این آتش افروخته شده در فلسطین، شعله های آن خاور میانه و کشورهای ذینفع را جداً متأثر کرده، لشکر کشی ها و احضارات قدرت های بزرگ اوضاع جهان را بر لبه ی فاجعه قرار داده است. اگر مدیریت مسوولانه در زمینه صورت نگیرد و آتش بس فوری پیش از فراگیر شدن آن عملی نشود، این خطر احتمالی به واقعیت تبدیل خواهد شد.
قابل یادآوریست که مردم فلسطین حق دارند برای رهایی یافتن از زیر ساطور اشغالگران، دست به اقدامات لازم و حساب شده بزنند، ولی حمله عاقبت نیندیشانه حماس بر اسراییل و بالأخص کشتن و گروگان گرفتن زنان و اطفال، به هیچ وجه پذیرفتنی و قابل تایید بوده نمی تواند. اما این جرم حماس، همان طوری که گوتیرس نیز اظهار داشت، نمی تواند جنایات بزرگ کشتار و نابود کردن جمعی و صدها جنایت همزمان دیگر ضد بشری اسراییل را توجیه کند.
اسراییل اگر یک نوزاد ناخواسته و تحمیل شده هم است، اکنون یک واقعیت است، آنهم یک واقعیت نیرومند. خواهی نخواهی ماندنیست و روابط جهانیش نیز رو به گسترش است؛ فلسطین هم یک واقعیت است که نمی توان آن را آن طوری که اسراییل آرزو دارد، به ساده گی محو و نابود کرد. یگانه راه حل منطقی، قانونی و انسانی همانا تشکیل دولت مستقل فلسطین است با تضمین های محکم بین المللی در حمایت از هردو. چه بهتر از این که دو دولت همجوار در آینده در همکاری با یکدیگر به صلح دایمی، ترقی و رفاه همگانی برسند.
۲۶ / ۰۷ / ۱۳۴۲
۲۵ / ۱۰ / ۲۰۲۳
