آزادی مذهبی به تعبیر آمریکایی
لئونید ساوین (LEONID SAVIN)، دانشمند علوم سیاسی- کارشناس مسائل بینالملل
ا. م. شیری
آمریکا از طیف گستردۀ ابزارها و روشهای ممکن برای اعمال فشار بر سایر کشورها استفاده میکند که با اصطلاح جنگ ترکیبی شناخته میشود. دین نیز در این زرادخانه مستثنی نیست. از یک سو، در ایالات متحده فرقههای مخرب دینی برای انجام خرابکاریهای ایدئولوژیک در «کشورهای هدف» ایجاد میشوند (به عنوان یک قاعده، این انجمنهای پروتستان هستند که توسط شهروندان آمریکایی مدیریت میشوند) و از سوی دیگر، آمریکا به طور مرتب و منظم در زندگی مذهبی سایر کشورها مداخله میکند.
این واقعیت در گزارشهای منظم کمیسیون آزادی مذهبی بینالمللی ایالات متحده که کشورها را بر اساس معیارهای نقض آزادی مذهب رتبهبندی میکند، به وضوح نشان داده شده است.
فهرست کشورهایی که انواع تخلفات به آنها نسبت داده میشود، با فهرست کشورهایی که سیاست «هژمون جهانی» را دنبال میکنند، منطبق نیست یا حتی در تضاد است. این لیست شامل روسیه، کره شمالی، پاکستان، نیکاراگوئه، ایران، کوبا، چین، میانمار، عربستان سعودی، اریتره، تاجیکستان، ترکمنستان و برخی دیگر میباشد. اما اوکراین، جایی که کلیساهای ارتدکس در آن تصرف و ویران میشوند، کشیشها مورد آزار و اذیت قرار میگیرند و همچنین اسرائیل، که در آنجا نیز مسلمانان فلسطینی حتی در کوه مقدس اورشلیم، در مسجد الاقصی مورد آزار و اذیت واقع میشوند، در این لیست دیده نمیشوند.
در گزارش سال ۲۰۲۳ که در اول ماه مه منتشر شد، فهرست کشورهای «سوءعملکرد» با افزودن افغانستان، نیجریه و هند تکمیل شد. البته، به الجزایر و جمهوری آفریقای مرکزی نیز توجه خاصی مبذول میشود (هر دوی این کشورها روابط همکاری نزدیک با روسیه برقرار کردهاند). آذربایجان، مصر، اندونزی، عراق، قزاقستان، مالزی، سریلانکا، ترکیه، ازبکستان هم در فهرست آمریکایی آن بخش از کشورهایی قرار گرفتند که به آنها «توصیههای ویژه» ارائه شده است.
واقعیت معروف: زمانی که نارندرا مودی فرماندار ایالت گجرات بود، مسلمانان قتلعام شدند و پس از آنکه او به مقام نخست وزیری رسید، جریان هندوئیزم افراطی در هند تقویت شد. با این حال، واشینگتن در آن زمان به این موضوع واکنش نشان نداد. پس، امروز چه چیزی تغییر کرده است؟ شاید گسترش تجارت بین روسیه و هند در زمینه نفت و فرآوردههای نفتی در شرایط تحریمهای اقتصادی ضد روسی غرب جمعی تأثیر گذاشته باشد. شاید واشینگتن از واکنش محدود دهلینو به موضع ایالات متحده در قبال بحران اوکراین عصبانی شده باشد. ممکن است حرکت هند به سمت دلارزدایی از تجارت خارجی خود یا توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران، یعنی کشور دیگری که تحت تحریمهای آمریکا قرار دارد، بوده باشد. با این حال، تلاش واشینگتن برای تغییر سیاست خارجی هند موفقیتآمیز نبود.
فعلاً که کمیسیون آزادی مذهبی بینالمللی ایالات متحده به گسترش فهرست قربانیان آزار و اذیت مذهبی مشغول است.
مجازاتهای مختلفی برای «جرایم فکری»، به عنوان مثال، برای عربستان سعودی در نظر گرفته شده است: «… بررسی گزینههای قانونی برای مجازات شرکتهای آمریکایی که در نقض آزادی مذهبی توسط دولت سعودی دخیل هستند، بویژه، شرکتهایی که برای نظارت الکترونیکی بر تلفنهای همراه، ایمیلها، حسابهای رسانههای اجتماعی اجازه میدهند… کنگرۀ آمریکا باید نگرانیهای دو حزبی در مورد سوءاستفاده از آزادی مذهبی در عربستان سعودی را به دولت گزارش دهد».
و به همین ترتیب برای هر کشور از لیست آمریکایی، مجازات خاصی در نظر گرفته شده است. مثلاً میخواهند ترکیه را وادار کنند که مجازات توهین به مقدسات را لغو کند (در آمریکا ظاهراً توهین به مقدسات ملاک آزادی مذهبی محسوب میشود). پاره کردن علنی کتاب مقدس هنگام برگزاری کنگرۀ شیطانپرستان در بوستون در پایان آوریل، میتواند انعکاس موضع دولت ایالات متحده در رابطه با این موضوع باشد…
و البته، گزارش این نگهبانان آمریکایی آزادی مذهبی در مورد آزار و اذیتهای مذهبی در خود ایالات متحده، آنجا که معتقدان کاتولیک و پروتستان به سبب رد مواعیظ فراوان در ترویج انحرافات، بخصوص بخاطر مخالفت با تبلیغ به اصطلاح دگرباشی جنسی به شدت شایع در بسیاری از ایالتهای آمریکا مورد تبعیض واقع میشوند، حتی یک کلمه هم نمیگوید.
برگرفته از: وبگاه بنیاد فرهنگ راهبردی
۲۵ اردیبهشت-ثور ۱۴۰۲