پس منظر اختلاف نظر رهبران طالبان و شکننده گی بقای…

نویسنده: مهرالدین مشید سیطره جویی ملاهبت‌الله و افزایش اختلاف میان جناح…

رهبران فراری

نوشته نذیر ظفر ما را به وحشیان زمـــــان رهبران فروخت خـــــود را…

کجاست

مادر دلسوز بی آزار و غمخوارم کجاست  مادر شیرین من از…

تبار گرایی یا تفوق خواهی تباری ؟

ساحه باقیمانده از آریانا ، خراسان و باختر که بنام…

لوکاچ؛ فیلسوف مجار، مورخ و تئوریسین ادبیات

georg lukacs (1885-1971) آرام بختیاری گئورگ لوکاچ، و دمکراسی سوسیالیستی شورایی. جرج لوکاچ(1971-1885…

په حکومت کولو کې بد، په خبرو کې بد او…

نور محمد غفوري جان کیری د امریکا د خارجه چارو پخواني وزیر هغه…

سروش واژگان 

رسول پویان  خـدا تا در نمـاد بنده یـی مصلـوب آدم شد  محـیط…

قلم آزادیخواه همچون باد وزان 

آقای "علی پاکی" (به کُردی: عەلی پاکی)، شاعر کُرد، زاده‌ی…

د نړیوال نظم سازماني بنسټونه

نور محمد غفوری (لومړۍ برخه) د لیکنو ددې سلسلې په پیل کې…

مارکسیسم دگم نیست، بلکه راهنمای عمل است

ترجمه – رحیم کاکایی میخاییل کارداسویچ کل جهان بینی مارکس اما دکترین…

د نړیوال نظم نورمونه

نور محمد غفوري په مخکنیو دریو لیکنو (نړیوال نظم او افغانستان،…

بازی طالبان با کارت قومی و سکوت مرگبار نخبه گان…

نویسنده: مهرالدین مشید هرگونه اعتماد به یک گروۀ تروریستی بزرگترین خیانت…

د نړیوال نظم اصول

نور محمد غفوري (د تیرو لیکنو په تسلسل) د (نړیوال نظم او…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی 

اگر ماه و خورشید را هم از آسمان پایین بیاورند هرگز دل به…

نړیوال نظم په کومو قاعدو ولاړ دی؟

نور محمد غفوري (د پخوا نۍ لیکنې په سلسله) څو ورځې مخکې…

جایگاه ی طالبان در معادلات سیاسی و استخباراتی در حال…

نویسنده: مهرالدین مشید آیا معادلات سیاسی و استخباراتی در منطقه در…

قساوت و جنایات بی‌پایان حکومت جمهوری اسلامی سرمایه علیۀ مهاجران…

اعلامیۀ سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  در اثر تیراندازی نیروهای مسلح جمهوری…

خاکِ وطنم!

امین الله مفکر امینی       2024-20-10! هـرجایی که نظر کـــردم وطنـــم جــلوه گــــــرآمـــد آن…

سیرت نیکو 

رسول پویان  وفـا و عـشق و محـبت کـرده بنیادم  بـه کـنج غمکـدۀ…

«
»

ماشومان سياسيون او ماشومانه جنګونه

وروسته له هغې چې د بلخ په والي عطامحمد نور، د ولايتي شورا د وکيل آصف مهمند د نيول کيدو، د نوموړي د ساتونکو د وژل کيدو او په خپل کور کې د آصف مهمند د بندي کېدو او ترې د غوږ پرې کېدو خبرونه خپاره شول؛ له دغه ولايته د عطامحمد نور د ليرې کېدو اوازې هم خپرې شوې. تيره ورځ په خپله نور هم تاييد کړه او زياته يې کړه داسې خبرونه یې ترلاسه کړي چې د افغانستان د ولسمشرۍ په ماڼۍ ارګ کې د بلخ له ولایته د ده د لېرې کېدو لپاره لیدنې کتنې شوي دي.

د آصف مهمند او عطامحمد نور د شخړې د قضيې له برسېره کېدو وروسته د اسلامي حزب د مشر ګلبدين حکمتيار او عطامحمد نور تر منځ د لفظي شخړو او يو پر بل د تورونو لګولو بازار هم ګرم شو. آن تيره ورځ په سمنګان ولايت کې د افغانستان د نجات د عالي شورا د ملاتړ لپاره په جوړه شوې غونډه کې نور تقریباُ خپلې ټولې خبرې د حکمتیار غندنې او بد ویلو ته ځانګړې کړې وې. ده حکمتیار ته په خطاب کې وویل «ته چې د کابل په قصاب مشهور یې په کوم مخ دې ښار ته راغلی یې؟» نور تور ولګاوه چې حکمتیار له بهرنیو هیوادونو پیسې اخلي او د ایران او شیعه ګانو پرضد څرګندونې کوي.

نور وروسته تر هغه په حکمتیار لفظي بريدونه پیل کړل چې حکمتيار یوه اونۍ وړاندې کابل کې عطا محمد نور یو بزدله مشر وباله چې پر وینا یي د حکومت له امکاناتو پر حکومت نیوکي کوي. همداراز څو ورځې وړاندې حکمتيار د جمعيت ګوند په پخواني مشر احمدشاه مسعود د پاکستان د جاسوس تور ولګاوه. حکمتيار د بدخشان ولایت له یو شمېر خلکو سره په کتنه کې احمدشاه مسعود له آی ایس آی سره په تار لرلو تورن کړی او ويلي يې دي چې د دفاع وزارت ۶۰۰ جنرالان د پنجشېر اوسېدونکي دي چې زیاتره یې په اصل کې کلینران دي. د حکمتيار له دغو څرګندونو وروسته د جمعيت ګوند بېلابېلو سرلارو تند غبرګون وښود او هر يو په نوبت سره حکمتيار په هيواد کې په قومي، سمتي او حزبي تعصب تورن کړ.

که د عطامحمد نور او ګلبدين حکمتيار سياسي مخينې ته وکتل شي؛ دواړه هغه څوک دي چې په سياست کې کابو ديرش کلنه تجربه لري. هم عطامحمد نور او هم ګلبدين حکمتيار د ا فغانستان په سياست کې خپل قوي رول لوبولی دی. دا نه وايم چې مثبت دی که منفي؛ خو تر ډيره دواړه په سياست کې پاتې شوي دي. خو له بده مرغه چې تر اوسه دواړه سياسي ځوانۍ ته نه دي رسيدلي او دواړه لکه پنځه کلن ماشومان داسې جنګونه کوي. دا ډير د افسوس ځای دی چې د کابو ديرشو کلونو په تيريدلو سره بيا هم زمونږ دغه سياسيون د سياست پوخوالي ته نه رسيږي او اوس هم ماشومان دي.

د نور او حکمتيار لفظي شخړې بلکل د هغه ماشومانو جنګونو ته ورته دي چې په لوبو کې وران شي او بيا يو و بل ته سپکې سپورې وايې او تورونه لګوي. دوی دواړه يو پر بل داسې تورونه پورې کوي لکه ماشومان چې په توپ ډنډه يا خوسي لوبه کې په خپل منځونو کې سره وران شي او بيا مقابل لوري ته وايې چې د هګيو غله، ته هماغه يې چې د فلاني کاکا له کوره دې هګۍ پټې کړي دي. مقابل لوری ورته وايې چې ته هم سپينه کوتره نه يې، تا هم د فلاني ماما له مرغانچې ډير چرګان پټ کړي دي.

اوس دې نه حکمتيار او نه هم عطا نور خلکو ته د خپلو شخصيتونو ښودنه کوي. د دواړو سابقه ولس ته معلومه ده او د دواړو شخصيت ټول ملت په درسته معنا پيژندلی دی. اړتيا نشته چې اوس دواړه بيرته له سره خلکو ته د خپرو څېرو ښودلو نمايش وکړي. ولس د اويايمې لسيزې  کورني تنظيمي جنګونه نه دي هير کړي، ولس د دواړو حزبونو (جمعيت او حزب) خاطرې له ځانه سره لري او اړتيا نه ليدل کيږي چې دوی هڅه وکړي چې ځانونو ته نوې شخصيتونه پيدا کړي. دا چې ولس حوصله کړې او دواړه يې بخښلي دي؛ نو نور دې د ولس حوصله نه ازمويې.

د حزب اسلامي او جمعيت اسلامي تر منځ د اختلاف پخوانۍ خاطرې د هيواد د هر بچي په ذهن کې لا شته دی. ا و اوس چې يو ځل بيا دواړه سره ښکر په ښکر کيږي نو دا د هيواد او ولس لپاره بد شګون لري. ځکه نو ولس دواړو ته حوصله کړې او دواړه بايد د ولس د حوصلې ازموينه وانخلي، دواړه بايد نور خلکو ته د ستونزو د راولاړولو او په خپلو منځو کې د منفي رقابت لوبه پايته ورسوي. نور نو هيواد په هغه حالت کې نه دی چې د دوی دواړو لوبو ته لکه د فوټبال لوبې سيالبين ناست وي. که چيري دوی خپلو منفي رقابتونو ته دوام ورکړي نو ولس به نه يواځې دا چې پر وړاندې يې پاسيږي؛ بلکې له دوی سره به د خپلو تيرو کړو حساب کتاب هم وکړي.

لیکنه : خوشحال آصفي