اُلیګارشي څه شی ده؟

نور محمد غفوری د اُلیګارشي په اړه په (قاموس کبیر افغانستان) کې داسې…

دو پرسش

۱-- آیا در افغانستان قوم یا ملیتی است که اجدادشان…

چالش های درونی میان طالبان و مخالفان آنان؛ آزمونی تعیین‌کننده…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان و دور زدن گروها و سیاستگران نابکار…

من و هوش مصنوعی CHATGPT

دوستش‌ شوید… محمدعثمان نجیب بخش نخست از دیر زمانی می‌شنیدم که هوش‌مصنوعی ابداع…

دی‌دار آشنا، گزاره‌یی نکو از گزارنده‌گان نکو

لطفاً نامش را مگر تغییر بدهید. محمدعثمان نجیب برمقتضای نیاز، وظایف گونه‌‌گونی…

درک لنین از عدالت

ترجمه. رحیم کاکایی کازونوف الکساندر سرگیویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور دانشگاه دولتی…

افغانستان در یک ناگزیری

افغانستان که در یک ناگزیری ناشی از فشارهای آمریکا و…

کنګره څه شی ده؟

  نور محمد غفوری یادونه: له ټولو هغو ځوانانو څخه چې د فیسبوک او…

آدرنو؛- نابغه تئوری، ناتوان در عمل

Adorno, Theodor (1903-1969) آرام بختیاری نقش آدرنو، در مکتب فرانکفورت. تئودور-آدرنو(1969-1903.م)، فیلسوف،جامعه شناس،…

مرز بندی تخصصی: سیاست٬ ایمان و دولتداری...!

·      سیاست: اراده کردن همانا انسان موجودی در اراده یا حیوان سیاسی…

             پلان شهری یا مهندسی قدرت؟ واکاوی اهداف پنهان طالبان در…

نویسنده: مهرالدین مشید نگاهی به پروژه‌های عمرانی در شهر کابل با…

شوخ طبعی 

رسول پویان  خنده داروی طبع غمگین است  شـادخواری طبیب دیرین است  خنده روباش…

جنگی که بجای فروریزی دستگاه تروریست پرور، دندان های آن…

نویسنده: مهرالدین مشید جنگی که امید ها برای نابودی بزرگ ترین…

به یاد مادر

مادر به خوی عادت طفلانه ام هنوز از بهر تو سرخوش…

توهم پولی، دستمزد، تورم ـــ برشی از کتاب: «درس‌گفتارهای کاپیتال»

دانش و امید، شمارهٔ ۲۹، اردیبهشت ۱۴۰۴ ــ  اوایل سال ۱۴۰۳،…

     انزوای نمایشی، همکاری پنهانی: از انکار علنی تا توافق پشت…

نویسنده: مهرالدین مشید انزوای دیپلوماتیک تا معامله در سایه: روایت دوگانه…

یوغلط خبر د جنجال منبع

نور محمد غفوری په دې ورځو کې د مغرضو او دروغجنو…

و.ای. لنین- وحدت فلسفه و سیاست

ترجمه. رحیم کاکایی اوگورودنیکوف ولادیمیر پتروویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور، رئیس کرسی…

ناله یی میهن

رخت سفر ببستم و سوی وطن شدم در آرزوی دیدن مهد کهن…

از شمس النهار ، بنیاد گزاری مطبوعات مدرن

1میرعبدالواحد سادات ترقیات عالم روبه بالاست  ما از بالا به پایین می…

«
»

دولت باید له ورانکارو تصفیه شي، که استعفا وکړي؟

دې ورځو کې یو شمېر ټاکلې کړۍ د خلکو له عمومي ناخوښۍ څخه په ګټه چې هغه هم بېلا بېل لاملونه لري او په یوه ورځ نه دي رامنځته شوي، غواړي ولس ولمسوي چې حکومت استعفا ته اړباسي. همدارنګه له دوی څخه ځینې دا هم وايی چې له حکومته، نه حکومت ښه دی او نور بیا په دې هڅه کې دي چې ولس د حکومت په وړاندې عمومي بلوا او اړودوړته راپاڅوي!

دلته باید د ولس پرځای او حقه غوښتنې چې حکومت يي په بسیا او ترسره کولومکلف او مسول دی او بلخوا د حکومت په وړاندې د فتنه ګرو کړیو پلمې او چلوټې چې د ولسي غوښتنو نوم ورکول کیږي، یوله بله سره جلا شي.

د داسې کړیو په ګوته کول او ښودنه او دا چې له کومه ځایه دا کړۍ اوبه څښي او له حکومته د نه حکومت لپاره په ولسي پارونه او لمسون کې کومې موخې لري، باید تر ټینګې پاملرنې او څېړنې لاندې وي!

نن سبا د مرکزي حکومت په وړاندې په جوړه غوغا کې، غل هم نارې وهي او مل هم! دلته د غله او مله پېژندل او بېلول پکار دي، روغې او جوړونکې نیوکې او د ولسې پارونې او لمسون ترمنځ باید لیکه روښانه وي، د نیوکګرو پېژندنه( هویت) او د نیوکې موخه او لرلید باید له پامه ونه غورځول شي.

د حکومتي جوړښتونو بشپړتیا او په ټوله کې د دولتي بنسټونو رغون او سمون باید د حکومت له تخریب، کمزوري کولو او په پای کې د ولت له ړنګولو څخه توپير شی. په حکومت او دولت کې اهل کار، د پوهې او مسلک خاوندان او د هېواد ګټو ته ژمن کسان باید له غلو، بډيخورو، فاسدو، ټوپکمارو او پردیپالو څخه جلا وګڼل شي.

د خبرې منځټکی دا دی چې ایا حکومت او دولت باید له فاسدو او لنډه غرو پاک او تصفیه شي؛ شته حکومت پیاوړی، غښتلی، نوی او مدرن شي چې د وخت غوښتنو ته ځواب وویلی شي او که د دې پرځای دا نیمګړی حکومت هم استعفا ته اړکړی شي، د یوه بل پیر لپاره افغانان بې حکومته او بې نظامه شي او په پای کې د حکومت په نشتون کې ټولنه یوه بل اړودوړ او ناورین ته ټېل وهل شي؟

نن موږ یوخوا له ورانکارو څخه د حکومت تصفيي، نویتوب، سمون او بشپړتیا له غوښتنو سره مخ یو او بلخوا د حکومت د کمزورۍ، استعفا او ړنګولو له ګواښ سره لاس و ګریوان یو!

په «ګزارشنامه افغانستان) کې یوځای لولو«استاد عطامحمد نورمدعی شد که در حمله مهاجمان مسلح بر څارنوالي بلخ، شورای امنیت ملی و رییس امنیت ملی اگاه بوده اما به دلایل سیاسی نخواستند حادثه را خنثی کنند.»

څنګه چې عطا نور په دې خبر دی چې «شورای امنیت ملی و رییس امنیت ملی اگاه بوده» او په دې هم پوهیږي چې«به دلایل سیاسي نخواستند حادثه راخنثی کند» نو دلته باید نوموړی اوس افغانانو ته دا «دلایل سیاسي» یو په یو ښکاره کړي. بلخوا څنګه چې نوموړی د ملي امنیت شورا او د ملي امنیت ریاست کې دا امکانات لري چې هلته د داسې مهمو خبرو په ګډون له پټو رازونو، خبر شي(ځکه هلته خپل کسان لري) بیا ولې پخپله د داسې پېښې مخه نه نیسي او بله دا چې ولې له پېښې روسته د دغو رازونو په اړه د ملي امنیت شورا او د ملي امنیت ریاست سره رڼې خبرې نه کوي چې پرځای يي رسنیو سره خپله زړه خواله شریکوي!

د ده د بیان توګه په ډاګه کوي چې عطا نور په دې پېښه کې خلکو ته د رسیدلي تلفاتو او تاوانونو په اړه اندیښمن نه دی، بلکې غواړي له دې خونړۍ پېښې د مرکزي حکومت د بدنامۍ لپاره د یوې وسیلې پتوګه کار واخلي.

کله چې د بلخ پشان دیوه مهم ولایت والي چې په شمال کې د څو نورو ولایتونو د تنظیمه چارو دعوه هم لري، د مرکزي حکومت په وړاندې دا ډول بې مسولیته خبرې کوي، په دولت کې نور دېره او زیرمه مخالفین هم زړوریږي چې حکومت ته لږ تر لږه د استعفا خبره وکړي. په افغان پيپر بریښناپاڼه کې د احمد سعیدي په نوم لیکونکي چې د طلوع تلویزیون يي هم په مرکو اجاره کړی، تر عطامحمد نور هم وړاندې ځي او لیکي«از بودن حکومت، نبود اش بهتر است»!

په رسنیو کې د ښاغلي سعیدې دا ډول څرګندونې د څه شي لپاره لار اواروي؟ ایا د حکومت، قانون او نظم د پیاوړتیا سره مرسته کوي او که د بې نظمۍ، اړودوړ او بغاوت لپاره لار پرانیځي؟

فکر نه کیږي چې سعیدي دې دا ډول څرګندونې د بیخبرۍ له مخې وکړي!

په ټوله کې هغه کسان چې د عبدالله عبدالله پر شاوخوا راټول دي، هڅه کوي چې هم په حکومت او دولت کې دننه د قانون او نظم مخه ونیسي چې دا بې قانوني او بې نظمي بیا په رسنیو کې د اشرف غني پر مخ راوباسي او داسې وځلوي چې د غني په مشرۍ دولت د افغانانو د ستونزو د حل جوګه نه دی، باید استعفا ته اړ کړی شي. دا کړۍ چې په ټاکنو کې يي د اشرف غني په وړاندې لوی سر درد جوړکړ او ځان يی په ټاکنو کې له پاتیتوب روسته په ملي یووالي حکومت کې وټومبه، اوس په ټول ځواک هڅه کوي چې له ټاکنو روسته حکومت او دولت پښې لګېدو ته پرینږدي.ځینې نور ساده ګان او بیړاګان چې د نظارشورا او جمعیت له توطیو خبر نه دي او د دوی څو مخونه نه پیژني، د دولت په وړاندې د دوی په جوړشوي اتڼ کې هسې ورګډ دي!

په ولسي او مشرانو جرګه کې هم داسې بې مسولیته وکیلان شته چې له ویش څخه په تالان، له قانون څخه په بې قانونۍ او له حکومت څخه په انارشۍ خوشحاله دي او په هغو کې خپلې ګټې ویني. د داسې وکیلانو ډیرکي لکه په ولسي جرګه کې د کاپیسا وکیل اقبال ساپی او د بدخشان وکیله فوزیه کوفي چې جنايي دوسيي لري او په فساد کې ککړ دي، خو دې روستیو کې د دولت د استعفا چیغې وهي!

یو بل وکیل بیا د بلخ پېښې سره په تړاو وايی«رییس جمهور افغانستان نتواند امنیت افغانستان را بر عهده بگیرد و نتواند آن را تامین کند چه ضرورتی دارد که در این مقام باشد؟ باید هر چه زودتر استعفا دهد تا فردی لایق و شایسته روی کار بیاید.»

داسې وکیلان یوازې د بدخشان او بلخ له پېښو روسته، په ولسمشر ډېر په قهر ښکاري. دوی د خپلو پاتېګړو او په شریک حکومت کې د خپلو ټولو نیمګړوو، پړه هم پر ولسمشر اشرف غني وراچوي.

نه ښايی چې د اشرف غني په مشرۍ دولت چې افغانانو ته د پرمختګ لار پرانیځي، د څو ډاکوانو او لنډه غرو په خوله استعفا ته اړکړی شي. دا حکومت باید فساد سره د مبارزې، قانون او نظم په راوستو کې پیاوړی شي او هراړخیز ملاتړ يي وشی او بلخوا باید د حکومت او دولت له منځه مفسد، غله، ټوپکمار او لنډه غر وییستل شي او حکومت د کار اهل کسانو ته وسپارل شي!

دولت باید له ورانکارو تصفیه شي، نه دا چې کمزوری او استعفا ته اړ شي!

د ۲۰۱۵ کال د اپریل ۱۷ مه

سرلوڅ مرادزی